Xét nghiệm HBV-DNA rất quan trọng trong chẩn đoán, theo dõi và điều trị viêm gan siêu vi B. Tuy nhiên, việc đọc hiểu chỉ số xét nghiệm khá khó khăn vì nhiều người không có kiến thức chuyên môn. Vậy xét nghiệm HBV-DNA là gì? Cách đọc kết quả xét nghiệm HBV-DNA như thế nào? Cùng Diag tìm hiểu trong bài viết bên dưới nhé.
Xét nghiệm HBV-DNA là gì?
Đây là xét nghiệm định lượng virus viêm gan B trong máu, giúp kiểm tra và theo dõi mức độ nhiễm bệnh theo thời gian. Hầu hết các xét nghiệm HBV-DNA hiện nay đều ứng dụng kỹ thuật Realtime PCR (Polymerase Chain Reaction), trong đó có công nghệ TaqMan. Kỹ thuật này tự động hóa từ bước chiết tách phân tử DNA đến quá trình thực hiện phản ứng PCR. Đặc biệt, xét nghiệm này có độ nhạy và độ đặc hiệu rất cao, cho ra kết quả chính xác đến 99%.
Những ứng dụng phổ biến của xét nghiệm HBV-DNA định lượng như sau:
- Cân nhắc thời điểm điều trị: Khi tải lượng virus tăng cao, bác sĩ sẽ kết hợp với chỉ số men gan để có phương án chữa trị phù hợp
- Theo dõi hiệu quả điều trị: Nếu lượng virus giảm 100 lần sau 1 - 3 tháng điều trị nghĩa là thuốc điều trị kháng virus viêm gan B đã có hiệu quả.
- Phát hiện đột biến virus và kháng thuốc: Nhiều trường hợp xét nghiệm PCR định lượng cho thấy nồng độ HBV tăng cao trở lại trong quá trình điều trị. Nghĩa là xảy ra hiện tượng tái phát do virus kháng thuốc. Đồng thời, chỉ số men gan thay đổi bất thường cũng là dấu hiệu cho thấy nguy cơ virus viêm gan B đột biến.
- Quyết định ngưng điều trị: Giúp bác sĩ đưa ra quyết định có ngưng sử dụng thuốc kháng virus viêm gan B hay không. Việc này bắt buộc kết hợp thêm các xét nghiệm khác.
Cách đọc kết quả xét nghiệm HBV-DNA
Xét nghiệm HBV-DNA sử dụng đơn vị quốc tế IU trên mỗi mL máu (IU/mL), hoặc bằng cách đếm số lượng bản sao (copies/mL). Kết quả sẽ cho ra 2 trường hợp là dương tính và âm tính.
Dương tính
- Nồng độ HBV < 2.000 IU/mL hoặc < 10.000 copies/mL: Tải lượng virus viêm gan B đang ở mức thấp. Kết quả cho thấy liệu pháp điều trị có hiệu quả hoặc virus đang không hoạt động.
- Nồng độ HBV từ 2.000 - 10.000 IU/mL hoặc từ 10.000 - 100.000 copies/mL: Tải lượng virus ở mức trung bình. Nghĩa là liệu pháp điều trị chưa đạt như mong muốn, hoặc virus đang hoạt động yếu.
- Nồng độ HBV > 10.000 IU/mL hoặc > 100.000 copies/mL: Định lượng virus đang ở mức cao. Virus lúc này đang hoạt động mạnh khiến gan của người bệnh bị tổn thương nặng. Nguy cơ cao gây ra các biến chứng như xơ gan hoặc ung thư gan là rất cao.
Âm tính
Kết quả định lượng HBV-DNA cho thấy nồng độ virus đang ở mức rất thấp hoặc hoàn toàn không có. Nghĩa là bệnh viêm gan B đã được kiểm soát tốt hoặc đã chữa khỏi.
Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp không phát hiện sự tồn tại của virus viêm gan B trong mẫu máu. Trường hợp khác có thể xác định tải lượng virus thấp dưới ngưỡng phát hiện là 20 IU/mL.
Lưu ý: Chỉ một kết quả định lượng HBV-DNA là chưa đủ để chẩn đoán bệnh viêm gan B. Những trường hợp kết quả bất thường sẽ cần theo dõi và làm xét nghiệm bổ sung theo chỉ định của bác sĩ.
Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả định lượng virus viêm gan B
- Thời gian bảo quản quá lâu: Có thể khiến kết quả xét nghiệm thiếu chính xác.
- Chất chống đông Heparin: Chất này có trong các ống lấy mẫu bệnh phẩm giúp bảo quản máu không bị đông. Tuy nhiên, Heparin có thể khiến mẫu bệnh phẩm bị ức chế với phản ứng Realtime PCR trong quá trình xét nghiệm.
Đối tượng nào cần xét nghiệm định lượng virus viêm gan B?
Xét nghiệm HBV-DNA thường được chỉ định thực hiện với những trường hợp sau:
- Người đang điều trị viêm gan B.
- Người được chẩn đoán viêm gan B.
- Người suy giảm chức năng gan, hoặc gan đang bị tổn thương.
- Người có nguy cơ cao bị lây nhiễm bệnh.
Giải đáp thắc mắc về xét nghiệm định lượng HBV-DNA
1. Định lượng virus viêm gan B bao nhiêu là cao?
Định lượng HBV-DNA cao khi tải lượng virus viêm gan B > 2.000 IU/mL hoặc > 10.000 copies/mL. Mặc dù gan chưa bị tổn thương nghiêm trọng nhưng virus vẫn đang hoạt động và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
2. Xét nghiệm HBV-DNA TaqMan là gì?
Đây là xét nghiệm HBV đo tải lượng Real-time PCR. Xét nghiệm HBV-DNA TaqMan là một xét nghiệm hiện đại sử dụng kỹ thuật PCR để định lượng virus, cụ thể là công nghệ TaqMan. Từ đó giúp đo lường chính xác tải lượng virus viêm gan B trong mẫu máu.
3. Xét nghiệm HBV-DNA bao lâu có kết quả?
Xét nghiệm HBV-DNA định lượng ứng dụng kỹ thuật Realtime PCR hiện đại nên sau khoảng 3 - 6 tiếng sẽ có kết quả.
4. Xét nghiệm HBV-DNA có cần nhịn ăn không?
Không cần nhịn ăn trước khi làm xét nghiệm HBV-DNA. Người bệnh có thể ăn uống và sinh hoạt bình thường. Kết quả xét nghiệm không bị ảnh hưởng bởi việc ăn uống.
5. Xét nghiệm HBV-DNA bao nhiêu tiền?
Chi phí của xét nghiệm HBV Real-time PCR dao động từ 600.000 - 1.500.000 VND/lần. Cần lưu ý mức phí này chưa bao gồm phí khám bệnh, các dịch vụ đi kèm và phụ thuộc nhiều vào cơ sở thực hiện.
Hiện tại, trung tâm y khoa Diag là điểm đến đáng tin cậy để xét nghiệm HBV-DNA với chi phí tối ưu nhất. Không chỉ đạt chuẩn quốc tế ISO 15189 mà Diag còn sở hữu nhiều máy móc hiện đại. Từ đó đảm bảo mọi kết quả đều chính xác và có giá trị cao trong điều trị bệnh.
Khách hàng có nhu cầu xét nghiệm viêm gan B tại nhà có thể liên hệ với đội ngũ Diag qua các kênh sau:
- Trang chủ Diag: https://diag.vn/
- Hotline: 1900 1717
Lời kết
Như vậy, bài viết đã chia sẻ đầy đủ những thông tin cần biết về cách đọc xét nghiệm HBV-DNA. Việc đọc hiểu kết quả định lượng virus viêm gan B là rất quan trọng giúp theo dõi điều trị hiệu quả. Từ đó ngăn chặn được nhiều biến chứng nguy hiểm như xơ gan hoặc ung thư gan. Để phòng ngừa viêm gan B, chuyên gia khuyến cáo tiêm vaccine sớm để có kháng thể bảo vệ.
