Thông thường, khi mua gà quê hay gà ta, khi mổ gà mọi người sẽ thấy trong bụng một số con gà có cục mỡ màu vàng, cầm khá nặng tay.
Nhiều người thắc mắc rằng, nếu mua con gà có cục mỡ nặng như thế này, chắc chắn là bị lỗ rồi. Tuy nhiên, người sành ăn và đặc biệt là những người nông dân ở quê biết được đó “báu vật”, có tiền cũng không mua được.
Tại sao lại có cục mỡ trong bụng gà?
Cục mỡ này có vị béo như mỡ lợn hay bơ, hương vị tươi ngon tự nhiên và không phải con gà nào cũng có mỡ trong bụng. Chỉ có những con gà ta được nuôi bằng thức ăn giàu chất béo mới có mỡ trong dạ dày. Cục mỡ càng lớn chứng tỏ nó được nuôi lâu.
Ở nông thôn, gà thường được cho ăn bằng các loại ngũ cốc (ngô, kê, lúa…) nên thịt rất chắc, giàu chất béo và caroten, điều đó tạo nên sắc tố màu vàng bóng bẩy của miếng mỡ gà trong dạ dày.
Nhìn chung, chỉ có gà nuôi tự nhiên trong vườn hoặc rừng núi, thả rông mới có cục mỡ trong bụng, gà nuôi nhân tạo trong trại sẽ không có. Điều này được lý giải do có 2 nguyên nhân:
- Thức ăn chăn nuôi gà nói chung là thức ăn giàu đạm, ít chất béo, chủ yếu để gà mau lớn.
- Chu kỳ sinh trưởng của gà nuôi trong trang trại rất ngắn, thường xuất chuồng khoảng 42 ngày nên khó tích mỡ lại trong bụng.
Nếu một con gà ta nặng 2kg nhưng có gần tới nửa kg mỡ trong bụng, chứng tỏ nó nuôi được hơn trong 1 năm. Gà nuôi ở nông thôn thường có chu kỳ sinh trường dao động khoảng 100 - 130 ngày.
Ngay cả khi gà có cục mỡ trong bụng, gà nuôi trong chuồng tại nhà cũng không bằng gà thả rông trong rừng núi. Vì gà thả rông thường ăn nhiều loại thức ăn khác nhau, chứa nhiều sắc tố nên mỡ có màu vàng sẫm và thơm ngon hơn.
Nhiều người không biết khi thấy cục mỡ như vậy nên vứt đi, thật quá lãng phí. Cũng giống như mỡ lợn, mỡ gà không chỉ thơm mà có giá trị dinh dưỡng cao, chứa nhiều chất đạm, chất béo và các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể con người. Nó có tác dụng bổ sung dinh dưỡng, nâng cao thể lực, làm đẹp da mặt, bổ tỳ vị, rất tốt cho cơ thể.
Mỡ gà không thể ăn trực tiếp mà phải tinh luyện thành mỡ lỏng trước khi tiêu thụ. Cắt mỡ gà thành từng miếng nhỏ cho vào nồi, thêm hành tím, gừng thái nhỏ trộn chung, đun nóng để mỡ tan ra, sau đó lọc bỏ bã rồi cho vào lọ, bảo quản trong tủ lạnh dùng dần.
Dầu mỡ gà có thể dùng để xào hoặc nấu mì, mùi vị đặc biệt thơm, ngon hơn mỡ lợn.