Vitamin d3 k2 có tác dụng gì là câu hỏi được nhiều người quan tâm hiện nay. Đặc biệt, nhiều người vẫn băn khoăn nên kết hợp hai loại vitamin này hay bổ sung riêng lẻ. Hãy cùng tìm hiểu vitamin d3 k2 có tác dụng gì và cách bổ sung vitamin d3 k2 qua bài viết sau nhé!
1Vitamin D3 là gì?
Vitamin D3 (hay còn gọi là cholecalciferol) là chất bổ sung giúp cơ thể hấp thụ canxi - chất dinh dưỡng thiết yếu được tìm thấy trong ánh nắng mặt trời hoặc trong một số thực phẩm như: cá béo, dầu gan cá,... và lòng đỏ trứng, phô mai, gan bò cũng chứa một lượng nhỏ vitamin D3. [1]
Vitamin D3 đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe tổng thể bao gồm sức khỏe xương và hệ thống miễn dịch. Ngoài ra, vitamin D cũng được chỉ định trong điều trị cho những người bị thiếu vitamin D hoặc một số bệnh lý liên quan đến xương khớp như còi xương hoặc nhuyễn xương. [2]
Vitamin D3 có thể được kết hợp với các chất bổ sung hoặc thuốc khác để điều trị cũng như ngăn ngừa các bệnh lý.
Vitamin D3 là một chất dinh dưỡng thiết yếu được tìm thấy trong ánh nắng mặt trời hoặc trong một số thực phẩm
2Vitamin D3 có tác dụng gì ?
Tác dụng của vitamin D3 đối với sức khỏe
Hỗ trợ sức khỏe xương
Theo Sam Schleiger, chuyên gia dinh dưỡng y học cho biết vitamin D3 cần thiết cho việc hấp thụ và sử dụng canxi và phốt pho, giúp duy trì xương chắc khỏe. [1]
Đặc biệt, vitamin D3 có khả năng hỗ trợ sự phát triển và tái tạo xương, giúp loại bỏ mô xương cũ và hình thành mô xương mới. Nếu cơ thể không đủ lượng canxi cần thiết thì có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng như bệnh còi xương ở trẻ em và chứng nhuyễn xương ở người lớn. [1]
Tăng sức đề kháng
Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể hạn chế tổn thương và nhiễm bệnh.
Một đánh giá đã chỉ ra rằng bổ sung vitamin D có thể giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh nhiễm trùng như bệnh cúm và covid 19. Ngoài ra, một nghiên cứu khác cũng cho thấy sự thiếu hụt vitamin D có thể tăng nguy cơ mắc một số bệnh như: Đa xơ cứng, bệnh lý tự miễn (viêm khớp dạng thấp),... [1]
Vitamin D cũng đã được chứng minh có khả năng hạn chế sự phát triển một số loại ung thư lâu dài nếu được duy trì đủ nồng độ.Quản lý cân nặng
Vitamin D có thể cải thiện cân nặng của cơ thể bằng cách điều chỉnh sự phát triển của tế bào mỡ, thay đổi mức độ biểu hiện của một số gen và hormone chi phối cơn đói như leptin.
Ngoài ra, mức vitamin D thấp cũng đã được báo cáo là có mối liên quan đến béo phì. Một số nghiên cứu nhỏ đã chỉ ra rằng việc bổ sung vitamin D vào chế độ ăn kiêng giúp giảm cân và giảm mỡ hiệu quả hơn so với chỉ áp dụng chế độ ăn kiêng đơn thuần. [1]
Tuy nhiên cần thực hiện nhiều nghiên cứu hơn để đảm bảo tính chính xác cho kết luận này.Điều chỉnh tâm trạng
Theo Sam Schleiger, chuyên gia dinh dưỡng y học cho biết duy trì đủ lượng vitamin D cần thiết có thể giúp cải thiện tâm trạng và sức khỏe tinh thần bởi vitamin D3 rất cần thiết trong quá trình sản xuất và điều hòa các chất dẫn truyền thần kinh như serotonin - hormone điều chỉnh cảm xúc của cơ thể. [1]
Lượng vitamin D thấp cũng đã được chứng minh có thể góp phần làm tăng các triệu chứng trầm cảm và lo lắng trong một nghiên cứu.
Ngoài ra, kết quả của 25 nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung vitamin D có thể cải thiện cảm xúc tiêu cực, đặc biệt ở những bệnh nhân mắc chứng rối loạn tâm thần nặng hoặc thiếu vitamin D. [1] Hỗ trợ cho phụ nữ mang thai
Tình trạng vitamin D thấp ở phụ nữ mang thai có thể làm tăng nguy cơ thiếu hụt hàm lượng khoáng chất trong xương của trẻ sơ sinh, gây khiếm khuyết men răng và rối loạn tăng động giảm chú ý.
Do đó, bổ sung vitamin D là cần thiết khi mang thai ở những phụ nữ có tình trạng vitamin D thấp nhằm giúp cải thiện sự phát triển của thai nhi, giảm nguy cơ trẻ không đủ khối lượng tiêu chuẩn so với tuổi thai, hạn chế sinh non và tiểu đường thai kỳ. [3]Cải thiện hiệu suất tập thể dục
Trong quá trình tập luyện, vitamin D3 giúp tăng sức mạnh cơ bắp, ngăn ngừa mất cơ, duy trì ổn định nồng độ canxi trong máu và thúc đẩy quá trình hấp thu, cân bằng canxi, phospho.
Từ đó giúp cải thiện hiệu suất tập thể dục, nâng cao sức đề kháng và giảm tình trạng viêm nhiễm.
3Vitamin K2 là gì?
Vitamin K2 (Menaquinone) là một dạng của vitamin K - đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất prothrombin - một protein thúc đẩy quá trình đông máu và trao đổi chất của xương. [4]
Vitamin K được sản xuất bởi vi khuẩn đường ruột và tồn tại một lượng nhỏ trong nội tạng và thực phẩm lên men.
Vitamin K2 đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu và trao đổi chất của xương
4Vitamin K2 có tác dụng gì?
Vitamin K2 mang lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe
Giảm nguy cơ loãng xươngLoãng xương là tình trạng phổ biến hay xảy ra ở những người lớn tuổi khiến xương trở nên giòn và dễ gãy.
Vitamin K2 đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa canxi - khoáng chất có trong xương và răng nhờ khả năng liên kết 2 loại protein là GLA và Osteocalcin giúp duy trì sức khỏe xương khớp. [5]
Một phân tích tổng hợp năm 2022 trong 16 nghiên cứu thực hiện trên 6.425 phụ nữ sau mãn kinh đã chỉ ra rằng vitamin K2 giúp cải thiện quá trình khoáng hóa xương và làm cho xương chắc khỏe ở những người được bổ sung loại vitamin này. [5]
Tuy nhiên cần thực hiện thêm nhiều nghiên cứu dài hạn với chất lượng cao hơn để đảm bảo đủ bằng chứng khoa học chứng minh lợi ích của vitamin K2 đối với chứng loãng xương.
Ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh timSự lắng đọng canxi trong các động mạch xung quanh tim là một trong những yếu tố nguy cơ gây bệnh. Vitamin K2 được cho rằng có khả năng làm giảm sự tích tụ canxi trong động mạch, từ đó làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim. [5]
Một phân tích tổng hợp năm 2019 gồm 21 nghiên cứu thực hiện trên 222.592 người đã chỉ ra rằng việc bổ sung thêm lượng vitamin K1 hoặc K2 trong chế độ ăn giúp làm giảm vừa phải nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành. [5]
Ngoài ra, kết luận này cũng được báo cáo trong một đánh giá năm 2020. Tuy nhiên, trong đánh giá này vitamin K2 được cho là có tiềm năng hơn bởi trong cơ thể phần lớn lượng vitamin K1 ăn vào sẽ được chuyển hóa thành vitamin K2.
Mặc dù cơ chế sinh học và mối liên quan tích cực giữa vitamin K2 được cho là rất đáng tin cậy nhưng những bằng chứng trên chỉ được thực hiện trong mô hình quan sát. Cần có thêm nhiều thử nghiệm dài hạn trên quy mô lớn để đánh giá chính xác lợi ích của vitamin K2 đối với bệnh tim.
Cải thiện sức khỏe răng miệngVitamin K2 có khả năng kích hoạt một loại protein thiết yếu trong quá trình chuyển hóa xương là Osteocalcin - một trong những protein duy trì sức khỏe răng miệng. Từ đó giúp thúc đẩy sự phát triển của xương và ngà răng (một loại mô bị vôi hóa bên dưới men răng) mới. [5]
Việc bổ sung vitamin K2 hằng ngày cùng với lượng chất xơ vừa đủ đã được chứng minh là giúp ngăn ngừa sự mất răng trong bệnh nha chu, đặc biệt là ở nam giới trong một đánh giá năm 2023 trên 4.965 người cao tuổi. [5]
Ngoài ra sự phối hợp giữa vitamin K2 và vitamin A, D cũng được cho rằng đóng vai trò quan trọng việc cải thiện sức khỏe răng miệng.
Phòng ngừa ung thưMột nghiên cứu thực hiện trên tế bào và động vật đã cho kết quả vitamin K2 có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư gan. Ngoài ra, mối liên quan giữa việc tiêu thụ nhiều MK (một dạng của vitamin K2) và nguy cơ cao mắc ung thư vú cũng đã được chứng minh trong một nghiên cứu khác. [5]
Tuy nhiên, cần thực hiện thêm nhiều nghiên cứu dài hạn để đảm bảo có đủ bằng chứng khoa học chứng minh lợi ích của vitamin K2 trong việc giảm tỷ lệ tái phát ung thư gan và cải thiện khả năng sống sót trước khi đưa ra bất kỳ kết luận chính xác nào.
Phòng ngừa bệnh tiểu đường
Một giả thuyết được đặt ra rằng vitamin K2 có khả năng điều chỉnh hệ thống chuyển hóa glucose trong cơ thể bao gồm 3 loại protein Osteocalcin, Lectin và Adiponectin.
Ngoài ra, vitamin K2 có thể kích hoạt Osteocalcin - một protein đã được chứng minh trong ống nghiệm là có khả năng thúc đẩy sự phát triển tế bào beta của tuyến tụy giúp tăng cường sản xuất insulin. [6]
Một nghiên cứu được thực hiện trên 38000 người bao gồm cả nam và nữ giới ở độ tuổi 20-70 đã chỉ ra rằng với 10mcg K2 mỗi ngày sẽ giảm 7% nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. [6]
Do đó, việc bổ sung vitamin K2 dài hạn có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
Hỗ trợ điều trị bệnh gan
Vitamin K đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất các yếu tố đông máu và kích hoạt các protein phụ thuộc vitamin K (VKDP) ở gan.
Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng vitamin K2 có khả năng tái tạo những tế bào hình bầu dục cũng như thúc đẩy sự phát triển của những tế bào gan được nuôi cấy từ tế bào gốc. [6]
Một thử nghiệm khác cho thấy MK-4 (một dạng của vitamin K) giúp chống lại ung thư biểu mô gan phát sinh từ bệnh xơ gan do rượu và không do rượu. [6]
Ngoài ra, một xu hướng tích cực trong việc bổ sung vitamin K2 trong điều trị bệnh xơ gan cũng đang được đón nhận. Tuy nhiên, cần thực hiện thêm nhiều nghiên cứu để kết luận chính xác về cơ chế hoạt động của vitamin K2 trong bệnh gan.
Cải thiện chức năng thậnViệc bổ sung vitamin K đã được chứng minh là đem lại lợi ích tích cực cho sức khỏe của thận nhờ khả năng cải thiện chức năng động mạch thận và ức chế sự phát triển thêm của tình trạng vôi hóa động mạch thận. [6]
Hơn nữa, quá trình lọc của cầu thận cũng được cải thiện ở một nhóm bệnh nhân khi cho họ bổ sung vitamin K2.
Hiện nay nhiều nghiên cứu đang được thực hiện nhằm đánh giá tác dụng của vitamin K2 đối với chức năng thận. Điều đó đã mở ra triển vọng tích cực trong việc sử dụng vitamin K2 điều trị bệnh thận mạn tính.
Điều hòa miễn dịchTrong những năm gần đây, các nhà khoa học đã phát hiện ra khả năng điều hòa miễn dịch của vitamin K2 - một tác dụng chưa được phát hiện trước đây.
MK-7 (một dạng của vitamin K2) đã được chứng minh có khả năng quyết định biểu hiện của những cytokin đóng vai trò quan trọng trong hệ thống miễn dịch như TNF-α, IL-1α và IL-1β. [6]
Đồng thời vitamin K2 cũng được phát hiện có thể ức chế sự phát triển của tế bào lympho T (tế bào bạch cầu thuộc dòng lympho) ở những người khỏe mạnh, trẻ em bị viêm da dị ứng và bệnh nhân chạy thận nhân tạo, trong khi vitamin K1 không có tác dụng này. [6]
Do đó, nhiều bằng chứng khoa học đang dần khẳng định vitamin K2 có khả năng ức chế miễn dịch. Tuy nhiên, cần thực hiện thêm nhiều nghiên cứu để có thể giải thích rõ hơn vai trò của vitamin K2 đối với hệ thống miễn dịch.
Hỗ trợ sự phát triển của hệ thần kinhNghiên cứu dịch tễ học đầu tiên về vitamin K2 được thực hiện trên 45 người mắc bệnh đa xơ cứng và 29 người khỏe mạnh đã cho kết quả lượng vitamin K2 phụ thuộc vào giới tính, độ tuổi giảm đáng kể ở những bệnh nhân mắc đa xơ cứng so với nhóm chứng. [6]
MK-4 (một dạng của vitamin K2) có khả năng cải thiện việc sản xuất năng lượng và hạn chế đột biến gen PINK1 được tìm thấy trong bệnh Parkinson.
Ngoài ra, tác dụng bảo vệ tế bào thần kinh trong ống nghiệm và sự ảnh hưởng lên cơn co thắt thần kinh hay tổn thương dây thần kinh thị giác khi thay đổi nồng độ của vitamin K2 cũng đã được chứng minh. [6]
Mặc dù những nghiên cứu trên còn mới nhưng đã cho thấy được vai trò tiềm tàng của vitamin K2 đối với sự phát triển của hệ thần kinh.
Hạn chế nguy cơ béo phìMột thí nghiệm trên chuột đã chỉ ra rằng vitamin K2 có thể làm giảm khối lượng chất béo và cải thiện quá trình chuyển hóa glucose nhờ khả năng kích thích sự phát triển của protein Osteocalcin dẫn đến sự tăng trực tiếp nồng độ mà không được carboxyl hóa của protein này. [6]
Một nghiên cứu khác thực hiện trên chuột cũng cho kết quả vitamin K1 và MK-4 có thể làm giảm tổng lượng và mức chất béo trung tính trong huyết thanh.
Ngoài ra, việc bổ sung vitamin K2 giúp cải thiện trọng lượng cơ thể, chu vi vòng eo và mỡ nội tạng cũng đã được chứng minh trong các nghiên cứu ở người.
5Các tác dụng Vitamin D3 K2 với sức khỏe
Vì sao cần kết hợp vitamin D3 với vitamin K2?
Thiếu hụt vitamin D3 và K2 rất phổ biến vì chế độ ăn uống hàng ngày khó cung cấp đủ, đặc biệt là vitamin K2 hiếm có trong các loại thực phẩm ăn hằng ngày. [7]
Do vậy, bạn thường phải bổ sung cả hai loại vitamin này và chúng hoạt động tốt nhất khi được kết hợp cùng nhau.
Vitamin D3 giúp tăng cường khả năng hấp thu canxi vào cơ thể, trong khi vitamin K2 giúp vận chuyển canxi đến xương và răng, đồng thời làm giảm sự tích tụ canxi trong động mạch và các mô mềm khác trong cơ thể. Điều này không chỉ giúp duy trì sức khỏe xương khớp mà còn hạn chế mắc các bệnh lý tim mạch. [7]
Vitamin D3 giúp tăng cường khả năng hấp thu canxi vào cơ thể, trong khi vitamin K2 giúp vận chuyển canxi đến xương và răng
Vitamin D3 K2 có tác dụng gì?
Vitamin D3 có thể tăng cường biểu hiện các protein phụ thuộc vitamin K mà có khả năng liên kết với canxi như Osteocalcin và MGP. Tuy nhiên những protein này chỉ được biểu hiện ở dạng không hoạt động hoặc không được carboxyl hóa nếu chỉ có một mình vitamin D3. [8]
Điều bất lợi này khiến cơ thể không thể điều hòa sự liên hợp canxi từ ruột dẫn đến giảm khối lượng xương, tăng nguy cơ gãy xương và vôi hóa động mạch cũng như các mô khác.
Việc bổ sung đủ vitamin K2 không chỉ hỗ trợ quá trình đông máu mà còn đảm bảo quá trình carboxyl hóa các protein phụ thuộc vitamin K diễn ra hiệu quả. Từ đó giúp cơ thể tăng cường khả năng liên kết canxi với xương cũng như điều hòa ổn định mức canxi trong máu để tránh sự vôi hóa. [8]
Sự kết hợp vitamin D3 K2 được các nhà khoa học xem như một sức mạnh tổng hợp mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời và ưu điểm vượt trội đối với sức khỏe.
6Cách bổ sung vitamin D3 K2 hiệu quả
Thời điểm sử dụng
Thời điểm lý tưởng để bổ sung vitamin D3 K2 là vào buổi sáng hoặc buổi trưa bởi đây là lúc cơ thể tổng hợp vitamin D từ ánh nắng mặt trời. [9]
Để đảm bảo hiệu quả hoạt động, bạn nên kết hợp cả hai loại vitamin D3 và K2 cùng lúc.
Thời điểm lý tưởng để bổ sung vitamin D3 K2 là vào buổi sáng hoặc buổi trưa
Cách bổ sung vitamin K2
Vitamin K2 chủ yếu được tìm thấy trong thực phẩm lên men và một số thực phẩm động vật như: Sản phẩm sữa bò giàu chất béo, lòng đỏ trứng, gan và các loại nội tạng động vật. [10]
Vitamin K là một vitamin tan trong dầu, do đó những sản phẩm động vật ít nạc hoặc ít chất béo chứa rất ít loại vitamin này.
Đặc biệt, vitamin K1 có thể được chuyển đổi thành vitamin K2 trong cơ thể. Điều này rất hữu ích bởi lượng vitamin K1 trong chế độ ăn hằng ngày thường gấp 9 lần vitamin K2. Tuy nhiên, lượng vitamin K1 chỉ được hấp thụ khoảng 50% so với tổng lượng vitamin K trong thực phẩm. [10]
Ngoài ra, hệ vi khuẩn trong ruột già cũng có khả năng sản xuất vitamin K2 nhưng nếu bạn đang sử dụng kháng sinh phổ rộng thì hãy lưu ý bởi chúng có thể góp phần làm thiếu hụt vitamin K2.
Một số thực phẩm giàu vitamin K2 như sản phẩm sữa bò giàu chất béo, lòng đỏ trứng, gan và các loại nội tạng động vật
Cách bổ sung vitamin D3
Những thực phẩm có nguồn gốc động vật như: Dầu gan cá, cá hồi tươi, cá chim, cá thu, cá hồi,... là những nguồn cung cấp vitamin D3 dồi dào mà bạn có thể sử dụng. [11]
Ngoài ra, khi tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời cơ thể có khả năng tự tổng hợp vitamin D3. Do đó, bạn có thể tắm nắng 30 phút mỗi ngày vào thời điểm từ 10h sáng đến 3 giờ chiều để bổ sung vitamin D3 một cách tự nhiên.
Tắm nắng 30 phút mỗi ngày để bổ sung vitamin D3 một cách tự nhiên
7Những lưu ý khi bổ sung Vitamin D3 K2 cho cơ thể
Những lưu ý khi bổ sung Vitamin D3 K2 cho cơ thể
Mặc dù vitamin D3 K2 mang lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe, song bạn nên lưu ý một số điểm sau để đảm bảo sử dụng chúng hiệu quả:
- Trước khi sử dụng bất kì loại thực phẩm chức năng nào, bạn nên tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế hoặc bác sĩ. Đồng thời, tìm hiểu về cách sử dụng các sản phẩm đó và liều lượng cụ thể để tránh tác dụng phụ không mong muốn.
- Chọn mua sản phẩm chứa vitamin D3 K2 ở những cơ sở uy tín, đảm bảo chất lượng và đã được cơ quan chức năng kiểm định.
- Việc bổ sung vitamin D3 K2 quá nhiều có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Do đó bạn nên tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc tờ hướng dẫn sử dụng trong mỗi sản phẩm.
- Trong quá trình sử dụng vitamin D3 K2 có thể gây ra tác dụng phụ ở một số người như: tiêu chảy, buồn nôn hoặc tăng cường hoạt động đông máu. Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào, hãy ngừng sử dụng sản phẩm và báo cho bác sĩ.
- Theo dõi tình trạng sức khỏe trong quá trình sử dụng vitamin D3 K2 bằng cách kiểm tra nồng độ chúng trong máu định kỳ nhằm đảm bảo luôn duy trì trong ngưỡng an toàn, tránh dư thừa vitamin.
- Tuyệt đối không được xem việc bổ sung vitamin D3 K2 như một liệu pháp thay thế chế độ ăn uống. Trước khi sử dụng những sản phẩm bổ sung này, hãy xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh và duy trì việc rèn luyện thân thể.
Hy vọng những thông tin hữu ích trên sẽ giúp bạn có thêm kiến thức về công dụng của vitamin D3 K2 cũng như cách sử dụng và lưu ý khi dùng. Hãy chia sẻ để mọi người cùng biết đến nhé!
