6 triệu chứng ung thư dạ dày giai đoạn đầu báo động, cần lưu ý

Theo số liệu của GLOBOCAN năm 2022, ung thư dạ dày có gần 970.000 ca mắc mới và hơn 660.000 ca tử vong trên thế giới. Triệu chứng ung thư dạ dày giai đoạn đầu thường rất mờ nhạt, dễ bị bỏ qua, dẫn đến việc phát hiện trễ, làm giảm khả năng sống của người bệnh. Trong bài viết này, hãy tìm hiểu những dấu hiệu ung thư dạ dày giai đoạn đầu thường gặp với sự chia sẻ của bác sĩ CKII Nguyễn Trần Anh Thư, khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

Ung thư dạ dày giai đoạn đầu là gì?

Ung thư dạ dày giai đoạn đầu (hay giai đoạn sớm) có thể xem là ung thư ở giai đoạn 0 (tiền ung thư) và giai giai đoạn I. Dựa vào mức độ phát triển của ung thư mà bảng phân loại AJCC chia thành 5 giai đoạn ung thư dạ dày chính là 0, I, II, III, IV: (1)

• Giai đoạn 0: Tế bào bất thường được tìm thấy trong niêm mạc dạ dày. Những tế bào bất thường này có thể trở thành tế bào ung thư và lan sang các mô xung quanh. Đây còn được gọi là giai đoạn ung thư biểu mô tại chỗ (carcinoma in situ - CIS).
• Giai đoạn I: Ung thư đã hình thành ở lớp niêm mạc (hay lớp trong cùng) của dạ dày.
• Giai đoạn II: Ung thư đã phát triển qua lớp niêm mạc, đến thanh mạc (lớp ngoài cùng dạ dày) hoặc đến một số hạch bạch huyết gần đó.
• Giai đoạn III: Các tế bào ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết và cơ quan gần đó.
• Giai đoạn IV: Các tế bào ung thư đã di căn ở các cơ quan xa.

Việc phát hiện ung thư từ giai đoạn II hoặc sớm hơn có thể giúp quá trình điều trị thuận lợi và tỷ lệ sống của người bệnh cao hơn.

Tầm quan trọng của việc nhận biết dấu hiệu ung thư dạ dày giai đoạn sớm

Ung thư dạ dày có thể điều trị khỏi hoàn toàn ở giai đoạn đầu, tỷ lệ người bệnh sống khỏe mạnh hơn 5 năm khi điều trị sớm lên đến 93%. Nhận biết biểu hiện của ung thư dạ dày giai đoạn đoạn đầu là tiền đề quan trọng để điều trị bệnh hiệu quả.

Chẩn đoán sớm bệnh ung thư dạ dày giúp việc điều trị dễ dàng, nhẹ nhàng hơn cho người bệnh và bác sĩ. Với những mô ung thư nhỏ trên niêm mạc dạ dày, các bác sĩ có thể loại bỏ dễ dàng bằng phẫu thuật nội soi, kết hợp điều trị xạ, hoá trị trước hoặc sau phẫu thuật giúp hạn chế khả năng ung thư tái phát.

Các triệu chứng ung thư dạ dày giai đoạn đầu

Triệu chứng của ung thư dạ dày giai đoạn đầu thường rất mờ nhạt, một số trường hợp hoàn toàn không có triệu chứng. Triệu chứng ung thư dạ dày thường chỉ xuất hiện khi khối u đã phát triển tương đối lớn. Đa số trường hợp phát hiện sớm ung thư dạ dày do người bệnh đi khám các bệnh khác liên quan đến dạ dày. (2)

Tuy nhiên, phòng bệnh hơn chữa bệnh, nếu mắc các triệu chứng của ung thư dạ dày giai đoạn đầu dưới đây, người bệnh nên đến các trung tâm y tế để được khám và điều trị sớm.

1. Đau bụng

Đau bụng là triệu chứng của rất nhiều bệnh liên quan đến dạ dày, trong đó có ung thư. Dạ dày thường đau khi các tế bào ung thư đã lan rộng xuyên qua lớp niêm mạc dạ dày. Cảm giác đau bụng ban đầu có thể ít, nhưng đau âm ỉ ở một vùng bụng trong thời gian dài mà không tự hết có thể là dấu hiệu của ung thư dạ dày giai đoạn đầu.

2. Khó tiêu, đầy bụng, ợ nóng

Ăn uống không tiêu, cảm giác đầy bụng và ợ nóng thường xuyên cũng là những triệu chứng có thể gặp ở ung thư giai đoạn đầu. Cảm giác khó tiêu, đầy bụng có thể khiến người bệnh cảm thấy no chỉ sau một bữa ăn nhỏ.

3. Cảm giác chán ăn

Biểu hiệu ung thư dạ dày giai đoạn đầu là gì? Chán ăn, ăn uống không còn cảm thấy ngon, mau no là triệu chứng khá mờ nhạt của ung thư giai đoạn đầu. Tuy nhiên, khi đi chung với các triệu chứng khác như mệt mỏi, suy nhược, đau bụng hay buồn nôn có thể giúp nhận diện bệnh rõ ràng hơn.

4. Buồn nôn, nôn ra máu

Thường xuyên cảm thấy buồn nôn, thậm chí nôn ra máu là dấu hiệu của các bệnh như viêm, loét dạ dày, tá tràng và cả ung thư. Ngoài ra, buồn nôn thường xuyên còn là dấu hiệu bệnh của nhiều cơ quan khác như thận, túi mật, tụy… Vì thế, người bệnh cần đi khám để phát hiện sớm loại bệnh mà mình đang mắc phải.

5. Đi ngoài bất thường

Khi bị các bệnh về dạ dày, ruột, đại trực tràng… sẽ thường có triệu chứng đi ngoài bất thường như:

• Thay đổi thời gian đi ngoài.
• Đi ngoài nhiều lần, liên tục, cảm giác không hết.
• Phân lỏng hoặc cứng bất thường trong thời gian dài.
• Đau nhiều khi đi ngoài, thậm chí đi ngoài ra máu.

6. Mệt mỏi, suy nhược, sụt cân không rõ nguyên nhân

Đây là dấu hiệu chung của nhiều bệnh ung thư. Các tế bào ung thư sẽ làm tăng nhu cầu năng lượng, suy yếu cơ bắp, rối loạn nội tiết trong cơ thể, khiến người bệnh suy nhược, mệt mỏi. Khi dạ dày không hoạt động bình thường do ung thư, tình trạng suy nhược, sụt cân rất dễ xảy ra.

Ngoài các dấu hiệu kể trên, người mắc ung thư dạ dày có thể gặp thêm các triệu chứng khác như vàng da, phù do tích nước trong cơ thể hay cảm giác khó nuốt khi ăn. Tuy nhiên, các triệu chứng này thường xảy ra khi bệnh đã ở giai đoạn trễ hoặc di căn xa.

Như đã nói, các dấu hiệu của bệnh ung thư dạ dày có thể là triệu chứng của nhiều bệnh khác. Thế nên, khi có triệu chứng kéo dài hay xuất hiện nhiều triệu chứng cùng lúc, người bệnh nên nhanh chóng khám với bác sĩ để tìm nguyên nhân bệnh và điều trị kịp thời.

Người bệnh cần làm gì khi có biểu hiện ung thư dạ dày giai đoạn đầu?

Rất khó chẩn đoán ung thư qua các biểu hiện bệnh tại nhà, do đó, việc đầu tiên cần làm khi có biểu hiện ung thư dạ dày là khám sức khỏe tại các trung tâm y tế uy tín để cho ra kết quả chính xác nhất.

Nếu có thể, người từ 40 tuổi nên chủ động thực hiện các biện pháp tầm soát ung thư định kỳ. Bởi vì dấu hiệu của ung thư dạ dày có thể không xuất hiện cho đến khi ung thư đã lan rộng.

Tiên lượng bệnh ung thư dạ dày giai đoạn đầu có tốt không?

Tiên lượng bệnh ung thư dạ dày giai đoạn đầu khá tốt, tuy nhiên lại rất nguy hiểm từ giai đoạn 2 trở đi. Cơ sở dữ liệu SEER (cơ sở dữ liệu theo dõi người bệnh ung thư) của Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ (National Cancer Institute - NCI) đã thống kê được tỷ lệ sống sót của người bệnh ung thư dạ dày sau 5 năm như sau: (3)

• Ở giai đoạn khu trú, ung thư không xâm lấn ra ngoài dạ dày là 75%.
• Ở giai đoạn tiến xa, ung thư đã lan ra ngoài dạ dày đến cơ quan hoặc hạch bạch huyết lân cận là 35%.
• Ở giai đoạn di căn xa, ung thư đã đến các cơ quan xa của cơ thể là 7%.
• Tỷ lệ sống trung bình ở mọi giai đoạn là 36%.

Một số liệu khác được thống kê bởi Văn phòng Số liệu Quốc gia Anh (Office for National Data) về tỷ lệ sống sót của người bệnh ung thư dạ dày sau 5 năm như sau: (4)

• Giai đoạn I: 65%.
• Giai đoạn II: 35%.
• Giai đoạn III: 25%.
• Giai đoạn IV: Đây là giai đoạn đặc biệt khi gần như không có ghi nhận trường hợp sống 5 năm từ sau khi được chẩn đoán ung thư giai đoạn IV tại Anh.

Cách chẩn đoán ung thư dạ dày giai đoạn sớm

Nội soi là phương pháp phổ biến nhất để chẩn đoán xác định ung thư dạ dày giai đoạn sớm. Nội soi chẩn đoán ung thư dạ dày giai đoạn sớm được thực hiện bằng cách luồn một ống nội soi qua đường miệng đến dạ dày của người bệnh. Trên ống nội soi có đèn và camera có độ phóng đại lớn để bác sĩ quan sát tình trạng dạ dày, bác sĩ cũng có thể thực hiện sinh thiết mẫu mô để chắc chắn về sự có mặt của tế bào ung thư trong dạ dày.

Ngoài nội soi, các bác sĩ có thể kết hợp thêm các kỹ thuật chẩn đoán bằng hình ảnh khác như chụp CT, chụp MRI để xác định mức độ xâm lấn, lây lan của ung thư trong dạ dày cũng như đánh giá xem bệnh ung thư dạ dày có di căn đến hạch và các cơ quan khác hay không.

Cách điều trị ung thư dạ dày giai đoạn đầu

Phẫu thuật là phương pháp điều trị ung thư dạ dày chủ đạo ở giai đoạn sớm. Bác sĩ có thể dễ dàng loại bỏ khối ung thư bằng phương pháp phẫu thuật nội soi dạ dày. Nếu khối u đã xuyên qua lớp cơ dạ dày và xâm lấn đến các hạch bạch huyết xung quanh, người bệnh sẽ được chỉ định cắt một phần dạ dày, kết hợp phẫu thuật nạo vét hạch xung quanh và truyền hóa chất để giảm nguy cơ tái phát. (5)

Phòng ngừa bệnh ung thư dạ dày như thế nào?

Hiện nay, nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh ung thư dạ dày vẫn chưa được xác định. Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày là vi khuẩn Helicobacter pylori (H. pylori), tiền sử gia đình mắc ung thư dạ dày và chế độ ăn nhiều muối.

Một số phương pháp có thể giảm nguy cơ mắc ung thư dạ dày bao gồm:

• Tích cực điều trị khi phát hiện nhiễm khuẩn H. pylori trong cơ thể.
• Chế độ ăn uống lành mạnh, ít muối, đồ ăn chế biến sẵn. Bổ sung nhiều rau quả, trái cây, các thực phẩm sạch, có nguồn gốc tự nhiên.
• Hạn chế sử dụng các chất kích thích như hút thuốc lá, thuốc lá điện tử, rượu, bia…
• Tầm soát ung thư dạ dày định kỳ mỗi 5 năm từ sau 40 tuổi.

Các triệu chứng ung thư dạ dày giai đoạn đầu thường rất mờ nhạt và có thể bị nhầm lẫn với nhiều bệnh khác. Tuy nhiên, ung thư dạ dày là một căn bệnh nguy hiểm, việc phát hiện sớm ung thư dạ dày là điều kiện tiên quyết để tăng cơ hội sống của người bệnh. Thế nên, nếu nghi ngờ bản thân có triệu chứng ung thư dạ dày, người bệnh nên khám sớm để được điều trị kịp thời.