Ngày 28-8-1945, Bác Hồ ký Sắc lệnh thành lập các bộ, ngành, trong đó có Bộ Thông tin - Tuyên truyền và Bộ Giao thông công chính bao gồm nội hàm của Bộ Thông tin và Truyền thông hiện nay. Hoạt động của Ngành Thông tin và Truyền thông lúc bấy giờ có chức năng làm công tác thông tin, tuyên truyền, cổ động nhân dân kháng chiến cứu quốc.
Từ ý nghĩa đó ngày 19-2-2016, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định lấy ngày 28-8 hằng năm là ngày truyền thống ngành TT&TT Việt Nam. Kể từ khi thành lập trong suốt quá trình vận động cách mạng của đất nước, trong mỗi một giai đoạn xây dựng và bảo vệ tổ quốc, dưới sự lãnh đạo của Đảng, ngành Thông tin và Truyền thông Việt Nam đã vượt qua muôn vàn khó khăn gian khổ, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và sứ mệnh của mình.
Năm 2004, Sở Bưu chính viễn thông Bắc Ninh được thành lập và chính thức đi vào hoạt động tháng 8-2005. Năm 2008, Sở Thông tin và Truyền thông Bắc Ninh được thành lập trên cơ sở Sở Bưu chính Viễn thông và tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước về báo chí xuất bản từ Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, với việc bổ sung này đã đưa Sở Thông tin và Truyền thông thành cơ quan quản lý nhà nước đa ngành, đa lĩnh vực gồm: Báo chí, xuất bản, bưu chính và chuyển phát, viễn thông và internet, truyền dẫn phát sóng, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin, điện tử, phát thanh và truyền hình, cơ sở hạ tầng thông tin và truyền thông, quảng cáo trên báo chí, mạng thông tin máy tính và xuất bản phẩm. Năm 2010, Sở được bổ sung thêm chức năng, nhiệm vụ mới là quản lý nhà nước đối với Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh và Đài Phát thanh cấp huyện.
Đáp ứng yêu cầu thực hiện chức năng nhiệm vụ trong từng giai đoạn, bộ máy tổ chức, biên chế của Sở cũng từng bước được củng cố, phát triển. Từ lúc đầu chỉ có gần 10 biên chế, lao động hợp đồng, đến nay, Sở TT&TT đã có trên 70 cán bộ, công chức, viên chức và người lao động, trong đó, trên 90% có trình độ đại học và trên đại học. Cùng với việc kiện toàn, củng cố tổ chức, bộ máy, các tổ chức đoàn thể của Sở cũng không ngừng lớn mạnh, nâng cao vai trò lãnh đạo, phát huy sức mạnh tập thể. Khi mới thành lập (năm 2005) Chi bộ Sở chỉ có 04 đảng viên, đến nay Chi bộ đã được nâng lên thành Đảng bộ có 04 chi bộ trực thuộc, với 58 đảng viên. Trong những năm qua, Đảng bộ luôn phát huy vai trò hạt nhân chính trị trong lãnh đạo cán bộ, đảng viên thực hiện tốt mọi chức trách nhiệm vụ được giao, thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ phát triển sự nghiệp thông tin và truyền thông trong tình hình mới. Công đoàn cơ quan với 76 công đoàn viên, đã thường xuyên quan tâm chăm lo đời sống tinh thần, vật chất và bảo vệ quyền lợi chính đáng, hợp pháp cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong cơ quan; tổ chức tốt các phong trào thi đua, hoạt động đền ơn đáp nghĩa. Chi đoàn TNCS Hồ Chí Minh với 26 đoàn viên đã thực sự hợp thành một khối đoàn kết thống nhất tích cực, xung kích đi đầu tham gia thực hiện các nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Vương Quốc Tuấn trao Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh cho Sở Thông tin và Truyền thông có thành tích xuất sắc trong hoạt động chuyên môn
Thực hiện quản lý các lĩnh vực vừa mang tính chính trị tư tưởng, nhạy cảm (Báo chí, xuất bản), vừa có công nghệ kỹ thuật cao và thay đổi nhanh chóng (CNTT, an toàn thông tin, viễn thông - Internet) là những thách thức lớn với đội ngũ cán bộ, đảng viên. Qua thời gian, vượt qua bao khó khăn, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức Sở TT&TT đã được trải nghiệm, nâng cao năng lực quản lý, bản lĩnh và kinh nghiệm nghề nghiệp không ngừng được nâng lên, làm chủ các lĩnh vực quản lý của ngành. Vai trò, vị thế của ngành ngày càng được khẳng định, là ngành có tác động vào sự phát triển của tất cả các ngành, lĩnh vực khác, phục vụ đắc lực sự nghiệp đổi mới, hội nhập và phát triển của tỉnh Bắc Ninh.
Thời gian qua, Sở TT&TT đã tham mưu với Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành nhiều chủ trương, chính sách, quy định phục vụ công tác quản lý và thúc đẩy sự nghiệp phát triển của ngành, đặc biệt là Nghị quyết số 14-NQ/TU ngày 25/01/2018 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển bưu chính, viễn thông và công nghệ thông tin tỉnh Bắc Ninh đến năm 2020, định hướng đến năm 2030; Nghị quyết 52-NQ/TU ngày 18/3/2022 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về chương trình chuyển đổi số tỉnh Bắc Ninh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Đây là những đề án có ý nghĩa rất quan trọng, thể hiện quyết tâm chính trị của tỉnh trong việc phát huy vai trò của BCVT - CNTT trong phát triển kinh tế xã hội, coi CNTT là một trong những động lực quan trọng phát triển kinh tế trí thức, xã hội thông tin, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh trong quá trình hội nhập quốc tế, bảo đảm phát triển nhanh và bền vững.
Công tác quản lý nhà nước về Bưu chính viễn thông được tăng cường, bảo đảm đúng quy định, có bước phát triển mạnh mẽ. Cơ sở hạ tầng viễn thông được xây dựng và phát triển hiện đại, trong đó tập trung đẩy mạnh phát triển mạng 4G; triển khai thử nghiệm mạng 5G; tăng cường công tác quản lý thuê bao di động trả trước, chuyển mạng giữ số… tăng cường ngầm hóa mạng ngoại vi, dùng chung cơ sở hạ tầng theo đúng quy hoạch. Làm tốt công tác điều phối các hoạt động phát triển hạ tầng bưu chính viễn thông trên địa bàn tỉnh, tạo được hành lang pháp lý thông thoáng để động viên các doanh nghiệp cùng phát triển. Các doanh nghiệp bưu chính viễn thông đã cung cấp kịp thời, có chất lượng nhiều dịch vụ bưu chính, viễn thông, Internet; đảm bảo tốt thông tin liên lạc trong mọi tình huống, trong các sự kiện chính trị quan trọng được các cấp, các ngành đánh giá cao. Bên cạnh đó đã huy động được nguồn lực của các doanh nghiệp bưu chính viễn thông tham gia hỗ trợ hệ thống chính quyền trong cung cấp dịch vụ công, xây dựng chính quyền điện tử; xây dựng được mạng WAN nội tỉnh, phục vụ việc điều hành chính quyền điện tử thông suốt, thống nhất, đảm bảo an toàn an ninh thông tin. UBND cấp huyện và UBND cấp xã, hệ thống bưu cục và các điểm phục vụ bưu chính phủ khắp địa bàn, hỗ trợ tốt thương mại điện tử và tiếp nhận hồ sơ chuyển trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính công tạo thuận lợi cho tổ chức, cá nhân tiếp cận với cơ quan nhà nước, mang lại hiệu quả, ý nghĩa thiết thực, góp phần đẩy mạnh việc cải cách thủ tục hành chính. Trên địa bàn tỉnh hiện có trên 30 doanh nghiệp cung cấp các dịch vụ bưu chính viễn thông; tổng số thuê bao điện thoại trên địa bàn tỉnh là 2.221.000 thuê bao, đạt mật độ 156 thuê bao/100 dân, thuê bao internet các loại đạt 1.090.000 thuê bao, đạt mật độ 74 thuê bao/100 dân; tổng số thuê bao truyền hình trả tiền là 133.000 thuê bao, đạt mật độ 9 thuê bao/100 dân; đường truyền internet cáp quang tốc độ cao đã về đến thôn xóm, tới các hộ gia đình. Mạng truyền số liệu trên địa bàn tỉnh đã kết nối từ UBND cấp tỉnh đến các sở, ngành, UBND cấp huyện và tất cả UBND cấp xã bằng đường truyền cáp quang tốc độ cao. Góp phần phục vụ tốt nhu cầu thông tin liên lạc, chuyển phát của chính quyền các cấp, các doanh nghiệp và nhân dân trên địa bàn tỉnh.
Công tác quản lý nhà nước về CNTT được triển khai đồng bộ trên tất cả các mặt hạ tầng, ứng dụng, đào tạo phát triển nguồn nhân lực, an toàn thông tin, công nghiệp CNTT. Ứng dụng công nghệ thông tin tiếp tục được đẩy mạnh và ghi nhiều dấu ấn, đặc biệt là trong việc phát huy hiệu quả ứng dụng công nghệ thông tin trong chỉ đạo, điều hành, xây dựng chính quyền điện tử, các hệ thống dùng chung của tỉnh, từng bước tạo đột phá trong cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp và nâng cao chỉ số xếp hạng năng lực quản trị điều hành cấp tỉnh; chuyển đổi số bước đầu đã có đóng góp vào sự phát triển chung của tỉnh. Các chỉ số ứng dụng CNTT của tỉnh hàng năm luôn duy trì, giữ vững trong tốp đầu của cả nước (năm 2021 chỉ số chuyển đổi số (DTI) đứng thứ 4/63 tỉnh, thành phố; Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2021 đứng thứ 7/63 tỉnh, thành phố tăng 03 bậc so với năm 2020; Chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính Nhà nước (SIPAS) đạt tỷ lệ 90,09%, đứng thứ 7 cả nước, tăng 0,4% và tăng 02 bậc so với năm 2020). Hệ thống quản lý văn bản điều hành dùng chung thống nhất cho các cơ quan nhà nước, các cơ quan Đảng và các tổ chức chính trị - xã hội ở cả 3 cấp kết nối liên thông với Trục liên thông quốc gia đạt kết quả tích cực, phục vụ kịp thời công tác chỉ đạo điều hành của chính quyền các cấp. Đến nay, đã cấp 14.838 tài khoản thư điện tử, 5.032 chứng thư số; 100% văn bản điện tử được gửi, nhận ở cả 3 cấp chính quyền đáp ứng yêu cầu về nội dung, thẩm quyền, thể thức, ký số và xác thực theo quy định; tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 toàn tỉnh đạt 44,08%; tích hợp 857 dịch vụ công lên Cổng DVC quốc gia. Thực hiện được các giải pháp đột phá, ứng dụng hình thức truyền thông đa phương tiện trong nâng cao hiệu lực hiệu quả, cải cách hành chính nhà nước thông qua kênh giao tiếp qua Interner như: Cổng thông tin Chính quyền điện tử tỉnh, kênh thông tin Chính quyền điện tử tỉnh trên Zalo, Facebook; ứng dụng phần mềm “Phản ánh kiến nghị” trên thiết bị di động trên địa bàn tỉnh đã nhận được sự đồng thuận của nhân dân và sự tham gia của các cấp chính quyền địa phương trong việc tiếp nhận, giải quyết kịp thời các kiến nghị của người dân trên các lĩnh vực.
Hoạt động thông tin, báo chí, xuất bản luôn thể hiện được vai trò chủ đạo trong công tác thông tin, tuyên truyền các đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước tạo được niềm tin của các tầng lớp nhân dân vào sự lãnh đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền, tạo dòng chảy chính trong định hướng dư luận, góp phần ổn định chính trị - xã hội; văn hóa đọc được quan tâm, phát triển; chủ động phân tích nắm bắt và có giải pháp ứng phó với sức lan tỏa mạnh mẽ của mạng xã hội; đẩy mạnh hoạt động thông tin đối ngoại, từng bước thực hiện thành công chiến lược truyền thông đối ngoại của tỉnh, xây dựng giá trị thương hiệu của tỉnh Bắc Ninh trên môi trường mạng. Hàng năm tổ chức ký hợp tác truyền thông với trên 40 cơ quan báo chí trung ương nhằm tuyên truyền, quảng bá sâu rộng hình ảnh, văn hóa, con người Bắc Ninh - Kinh Bắc đến bạn bè trong nước và quốc tế. Qua đó, góp phần đẩy mạnh việc thu hút vốn đầu tư từ nước ngoài, thúc đẩy sự phát triển của tỉnh trên nhiều lĩnh vực. Các cơ quan báo chí của tỉnh hoạt động bảo đảm đúng tôn chỉ, mục đích, đúng định hướng thông tin của Đảng, Nhà nước, thông tin nhanh, kịp thời, đầy đủ, toàn diệ về mọi mặt đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội nổi bật, quan trọng của tỉnh, của các địa phương, đơn vị; phát hiện, giới thiệu các nhân tố mới, người tốt, việc tốt, đấu tranh phê phán các hiện tượng tiêu cực, góp phần cổ vũ các phong trào thi đua yêu nước, cổ vũ cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân cùng góp sức xây dựng quê hương.
Đặc biệt trong giai đoạn Bắc Ninh cùng cả nước căng mình chống dịch Covid-19, ngành Thông tin và Truyền thông đã cho thấy vai trò quan trọng trong công tác chỉ đạo, triển khai kịp thời, thường xuyên thông tin, tuyên truyền các chính sách của Đảng, Nhà nước, Chính phủ và của tỉnh về công tác phòng chống dịch Covid -19 trên các phương tiện truyền thông, chỉ đạo các nhà mạng viễn thông trên địa bàn (VNPT, Viettel, Mobiphone) triển khai gửi tin nhắn đến các thuê bao trong tỉnh, trin khai cài đặt ứng dụng Bluezone,… giúp người dân chủ động về thông tin, phục vụ công tác phòng chống dịch bệnh Covid 19, góp phần đẩy lùi dịch bệnh tại địa phương.
Trong chặng đường 77 năm xây dựng và trưởng thành, trải qua các giai đoạn khác nhau, với chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy và tên gọi của Ngành có sự thay đổi theo yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng; dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, Ngành TTTT tỉnh Bắc Ninh luôn hoàn thành và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ chính trị được giao. Tập thể sở, các phòng chuyên môn và nhiều cá nhân vinh dự được Nhà nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhì, hạng Ba và Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông và Chủ tịch UBND tỉnh. Kết quả đạt được trong những năm qua đã tạo ra những cơ hội, tiền đề để Sở TT&TT Bắc Ninh tiến bước nhanh hơn, mạnh hơn, hội nhập sâu và mạnh mẽ, đóng góp tích cực vào thành tựu phát triển KT-XH của địa phương, phục vụ đắc lực sự nghiệp đổi mới, hội nhập và phát triển của tỉnh Bắc Ninh./.
Nguyễn Thị Lệ Tuyết
Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông Bắc Ninh