Khánh Hòa thuộc miền nào của Việt Nam? Khánh Hòa được biết đến là một “thiên đường du lịch”, là một điểm đến hấp dẫn du khách trong và ngoài nước. Trong bài viết này, ACC Khánh Hòa sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin tổng quan về Khánh Hòa, bao gồm vị trí địa lý, lịch sử hình thành, văn hóa và du lịch.
1. Khánh Hòa thuộc miền nào?
Khánh Hòa nằm ở khu vực duyên hải Nam Trung Bộ, miền Trung của Việt Nam. Khánh Hòa giáp với các tỉnh thành:
- Phía Bắc: Phú Yên
- Phía Tây Bắc: Đắk Lắk
- Phía Tây Nam: Lâm Đồng
- Phía Nam: Ninh Thuận
- Phía Đông: Biển Đông
Với đặc điểm địa lý này, Khánh Hòa được xem là một phần của khu vực Nam Trung Bộ, cùng với các tỉnh thành phố khác như: Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Ninh Thuận.
Miền Trung Việt Nam được biết đến với những nét văn hóa độc đáo, con người thân thiện, và cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ. Khánh Hòa, với những bãi biển đẹp, những hòn đảo hoang sơ, và những di tích lịch sử văn hóa, là một địa điểm du lịch hấp dẫn du khách trong và ngoài nước.
2. Thông tin tổng quan về Khánh Hòa
2.1 Diện tích của tỉnh Khánh Hòa
Diện tích tự nhiên của tỉnh Khánh Hòa là 5.217,6 km², bao gồm cả phần đất liền và hơn 200 đảo và quần đảo.
- Phần đất liền: kéo dài từ tọa độ địa lý 12°52’15” đến 11°42’50” vĩ độ Bắc và từ 108°40’33” đến 109°29’55” kinh độ Đông.
- Miền đồng bằng: chỉ chiếm chưa đến 1/10 diện tích toàn tỉnh, bị chia thành từng ô, cách ngăn bởi những dãy núi ăn ra biển.
- Huyện đảo Trường Sa: có vị trí kinh tế, an ninh quốc phòng trọng yếu.
Khánh Hòa là tỉnh có diện tích lớn thứ 26 trong 63 tỉnh thành phố của Việt Nam.
Khánh Hòa có địa hình đa dạng, với núi non chiếm phần lớn diện tích, đồng bằng chỉ chiếm khoảng 400 km². Bờ biển dài 385 km với nhiều cửa lạch, đầm, vịnh, nhiều đảo và vùng biển rộng lớn.
Diện tích rộng lớn cùng với địa hình đa dạng, khí hậu ôn hòa đã tạo điều kiện cho Khánh Hòa phát triển nhiều ngành kinh tế, đặc biệt là du lịch. Khánh Hòa được mệnh danh là “thủ phủ du lịch biển” của Việt Nam với nhiều bãi biển đẹp, hòn đảo hoang sơ và di tích lịch sử văn hóa.
2.2 Lịch sử hình thành và phát triển tỉnh Khánh Hòa
Khánh Hòa có bề dày lịch sử hơn 370 năm, gắn liền với những thăng trầm của dân tộc Việt Nam. Vùng đất này sở hữu hệ sinh thái đa dạng, phong phú, được ví như “Việt Nam thu nhỏ” với núi non hùng vĩ, rừng xanh bạt ngàn và bờ biển thơ mộng.
Giai đoạn tiền sử và vương quốc Chăm Pa
- Lịch sử Khánh Hòa bắt nguồn từ thời tiền sử với dấu ấn của cư dân văn hóa Sa Huỳnh.
- Vùng đất này từng thuộc vương quốc Chăm Pa, được gọi là Kauthara, đóng vai trò trung tâm thương mại và văn hóa quan trọng.
- Di tích Chăm Pa còn sót lại như Po Nagar, Tháp Bánh Ít, Po Klong Garai…là minh chứng cho nền văn hóa rực rỡ của người Chăm.
Giai đoạn thuộc Đại Việt
- Năm 1653, Chúa Nguyễn Phúc Tần sai Cai cơ Hùng Lộc hầu thu phục vùng đất từ nam đèo Cả đến bắc sông Phan Rang, lập nên dinh Thái Khang (tức tỉnh Khánh Hòa ngày nay).
- Năm 1802, dưới triều Nguyễn, dinh Thái Khang được đổi tên thành trấn Bình Hòa.
- Năm 1831, trấn Bình Hòa được đổi tên thành tỉnh Khánh Hòa, phủ Bình Hòa đổi thành phủ Ninh Hòa.
- Tỉnh Khánh Hòa lúc này gồm 2 phủ, 4 huyện
Giai đoạn Pháp thuộc và kháng chiến
- Năm 1885, thực dân Pháp đánh chiếm Khánh Hòa.
- Năm 1901, phủ Ninh Thuận được thành lập, tách một số huyện của Khánh Hòa.
- Khánh Hòa trở thành tỉnh ven biển quan trọng trong hệ thống thuộc địa của Pháp.
- Nhân dân Khánh Hòa anh dũng tham gia các phong trào yêu nước, đấu tranh chống Pháp, giành độc lập.
Giai đoạn sau Cách mạng tháng Tám
- Khánh Hòa được giải phóng hoàn toàn vào năm 1975.
- Tỉnh tập trung xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội, đạt được nhiều thành tựu to lớn.
- Năm 2000, thành phố Nha Trang được công nhận là thành phố loại I.
- Khánh Hòa ngày càng trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn, thu hút du khách trong và ngoài nước.
Lịch sử Khánh Hòa là hành trình hào hùng, ghi dấu những mốc son chói lọi trong quá trình dựng nước và giữ nước của dân tộc. Với tiềm năng to lớn về du lịch, văn hóa và kinh tế, Khánh Hòa đang từng bước tiến lên, hứa hẹn trở thành một địa phương phát triển phồn vinh, văn minh.
2.3 Di sản văn hóa ở Khánh Hòa
Khánh Hòa có nhiều di sản văn hóa quý giá, bao gồm di sản văn hóa vật thể và di sản văn hóa phi vật thể.
- Di sản văn hóa vật thể
Tháp Bà Ponagar là quần thể di tích Chăm Pa lớn nhất Việt Nam, gồm 4 tháp chính và nhiều công trình phụ khác. Đây là điểm tham quan phổ biến, nơi du khách có thể khám phá về các nghi lễ tôn giáo và nghệ thuật điêu khắc đặc sắc của người Chăm.
Thành cổ Diên Khánh, được xây dựng theo kiến trúc Vauban - một hình mẫu thành quân sự phổ biến của Tây Âu vào thế kỷ 17 - 18, là di tích lịch sử cấp quốc gia. Nơi đây ghi dấu nhiều sự kiện quan trọng trong lịch sử Khánh Hòa.
Hòn Chồng - Hòn Đỏ, nằm ở phường Vĩnh Phước, thành phố Nha Trang, được mệnh danh là “Tuyệt tác thiên nhiên” và “Di tích lịch sử văn hóa” cấp quốc gia, là điểm đến thu hút nhiều du khách.
Lăng mộ Alexandre Yersin, tọa lạc trên đỉnh đồi Hòn Bà, là nơi an nghỉ cuối cùng của nhà bác học người Pháp Alexandre Yersin. Ông đã có nhiều đóng góp quan trọng trong lĩnh vực y học Việt Nam và thế giới.
Bảo tàng Khánh Hòa, hay còn gọi là Bảo tàng Nha Trang, tọa lạc tại phường Xương Huân, thành phố Nha Trang, là nơi lưu giữ và trưng bày những hiện vật quý giá về lịch sử, văn hóa và con người Khánh Hòa từ thời tiền sử đến nay.
- Di sản văn hóa phi vật thể
Lễ hội Tháp Bà Ponagar là sự kiện lễ hội lớn nhất trong khu vực, được tổ chức hàng năm vào tháng 3 âm lịch để tưởng niệm nữ thần Mẹ Xứ Sở, là lễ hội truyền thống của người Chăm ở Khánh Hòa. Đây là dịp để cộng đồng Chăm thể hiện sự kính trọng và tôn vinh di sản văn hóa lâu đời của họ.
Lễ hội cầu ngư, hay còn gọi là Lễ hội Cúng Bơi, là một nghi lễ truyền thống của người dân vùng biển Khánh Hòa, diễn ra vào giữa tháng 3 âm lịch hàng năm, mang ý nghĩa cầu khấn và bày tỏ lòng biết ơn đối với biển cả đã nuôi dưỡng cuộc sống của họ.
Hát tuồng, hay Hát Bội Khánh Hòa, là một loại hình nghệ thuật sân khấu truyền thống độc đáo của tỉnh Khánh Hòa, thể hiện sự phong phú và đa dạng về văn hóa nghệ thuật của địa phương.
Nghề làm nón lá là một nghề truyền thống lâu đời của người dân Khánh Hòa, với sản phẩm nón lá nổi tiếng được biết đến khắp nơi trên thế giới, là minh chứng cho sự khéo léo và tài năng của người thợ làm nón là truyền thống đã từng bước phát triển qua nhiều thế hệ.
Ngoài ra, Khánh Hòa còn có nhiều di sản văn hóa khác như di tích lịch sử, di tích khảo cổ học, làng nghề truyền thống,… Những di sản này không chỉ là huyền thoại lịch sử mà còn là nguồn tài nguyên vô giá cho ngành du lịch của tỉnh, góp phần quan trọng vào đời sống tinh thần của người dân địa phương.
3. Các địa điểm du lịch nổi tiếng ở Khánh Hòa
Khánh Hòa được mệnh danh là “thiên đường du lịch” của Việt Nam với nhiều danh lam thắng cảnh đẹp, bờ biển hoang sơ, và những hòn đảo kỳ bí. Dưới đây là một số địa điểm du lịch nổi tiếng ở Khánh Hòa mà bạn không nên bỏ qua:
- Thành phố Nha Trang: Nha Trang là thủ phủ của tỉnh Khánh Hòa, được mệnh danh là “Hòn ngọc xanh” của Việt Nam. Thành phố có nhiều bãi biển đẹp như Bãi Dài, Bãi Nha Trang, Bãi Sạn, Hòn Chồng,… Ngoài ra, Nha Trang còn có nhiều địa điểm tham quan hấp dẫn khác như Viện Hải dương học, Tháp Po Nagar, Hòn Mun,…
- Vịnh Ninh Vân: nằm cách thành phố Nha Trang khoảng 30km về phía Bắc, được mệnh danh là “thiên đường nghỉ dưỡng” của Việt Nam. Vịnh có nhiều bãi biển đẹp với bờ cát trắng mịn, nước biển xanh trong và những rặng dừa thơ mộng.
- Đảo Bình Ba: Đảo Bình Ba nằm cách thành phố Nha Trang khoảng 10km về phía Đông Nam, là một hòn đảo hoang sơ với những bãi biển đẹp và những rặng dừa xanh mát. Du khách đến đây có thể tham gia các hoạt động tắm biển, lặn biển, câu cá, leo núi,…
- Đảo Hòn Mun: Đảo Hòn Mun nằm cách thành phố Nha Trang khoảng 10km về phía Đông Nam, là một hòn đảo nhỏ với hệ sinh thái biển đa dạng. Du khách đến đây có thể tham gia các hoạt động lặn biển, ngắm san hô, câu cá,…
- Khu du lịch Vinpearl Land: Vinpearl Land là một khu du lịch vui chơi giải trí hiện đại nằm trên đảo Hòn Tre, cách thành phố Nha Trang khoảng 5km. Khu du lịch có nhiều trò chơi cảm giác mạnh, công viên nước, thủy cung, vườn thú,…
- Tháp Bà Ponagar: Tháp Bà Ponagar là di tích lịch sử văn hóa Chăm Pa nổi tiếng nhất ở Việt Nam. Quần thể tháp gồm 7 tòa tháp được xây dựng trên đỉnh núi Cù Lao với kiến trúc độc đáo và ấn tượng.
- Viện Hải dương học Nha Trang là viện nghiên cứu hải dương học lớn nhất Đông Nam Á với hơn 20.000 mẫu vật sinh vật biển được trưng bày. Du khách đến đây có thể tìm hiểu về hệ sinh thái biển Việt Nam và các loài sinh vật biển quý hiếm.
Ngoài những địa điểm đã được nhắc đến, Khánh Hòa còn có nhiều điểm đến du lịch khác đáng để khám phá, những hòn đảo hoang sơ, các làng chài truyền thống, và những con đường rợp bóng cây xanh tạo nên một bức tranh phong cảnh tuyệt đẹp. Dù bạn là người yêu thích phiêu lưu hay muốn thư giãn, Khánh Hòa vẫn có nhiều lựa chọn phong phú để khám phá.
4. Đặc sản nổi tiếng ở Khánh Hòa
Khánh Hòa không chỉ nổi tiếng với những bãi biển đẹp và hòn đảo hoang sơ, mà còn là thiên đường của ẩm thực phong phú và đa dạng.
- Đặc sản nổi bật như yến sào được biết đến như là một loại thực phẩm quý hiếm, có thể chế biến thành các món như cháo yến và súp yến.
- Nem nướng Nha Trang là món ăn vặt được yêu thích với hương vị thơm ngon, được nướng trên than hoa và ăn kèm bánh tráng, rau sống, bún và nước chấm.
- Bún sứa Nha Trang mang hương vị thanh mát, chua ngọt, bao gồm bún tươi, sứa, tôm, mực, thịt heo quay, rau sống và nước chấm.
- Bánh xèo mực là một món ăn vặt giòn rụm, được làm từ bột gạo, mực, giá đỗ và rau sống, thường được thưởng thức cùng nước chấm chua ngọt.
Bên cạnh đó, với vị trí ven biển, Khánh Hòa còn được biết đến với các món hải sản tươi ngon như tôm, cua, ghẹ, mực, cá, có thể chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn như nướng, hấp, luộc, xào.
5. Câu hỏi thường gặp
Diện tích tỉnh Khánh Hòa là bao nhiêu?
Diện tích tự nhiên của tỉnh Khánh Hòa là 5.217,6 km², bao gồm cả phần đất liền và hơn 200 đảo và quần đảo.
Khánh Hòa có bao nhiêu huyện và thành phố trực thuộc tỉnh?
Tỉnh Khánh Hòa có 9 đơn vị hành chính cấp huyện
Khánh Hòa nổi tiếng với những điều gì?
Khánh Hòa nổi tiếng với bãi biển đẹp như Nha Trang, với vẻ đẹp thiên nhiên và các điểm du lịch nổi tiếng như Vinpearl Land và các đảo nổi tiếng như đảo Bình Ba, đảo Yến, đảo Hòn Mun.
Nền kinh tế của Khánh Hòa chủ yếu dựa vào ngành nào?
Kinh tế Khánh Hòa chủ yếu dựa vào du lịch biển, nông nghiệp, chế biến thủy sản và dịch vụ.
Khánh Hòa là nơi kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên, văn hóa và lịch sử. Hy vọng với những thông tin mà ACC đã chia sẻ, chúng ta sẽ hiểu biết thêm về Khánh Hòa và có những trải nghiệm tuyệt vời tại đây.
