Bạn cảm thấy chán nản bởi sau một thời gian luyện tập mà cân nặng của bạn vẫn không thay đổi. Tuy nhiên, bạn không nên quá lo lắng bởi khoa học đã chứng minh rằng, dù cân nặng của chúng ta không đổi, thành phần cơ thể bên trong có thể đã có những biến đổi nhất định.
1. Đo bề dày nếp da
Phép đo bề dày nếp da đã được sử dụng để ước tính lượng mỡ trong cơ thể trong hơn 50 năm qua. Thước kẹp da đo độ dày của mỡ dưới da tại các vị trí nhất định trên cơ thể. Các phép đo được thực hiện tại 3 hoặc 7 vị trí khác nhau trên cơ thể. Các vùng cụ thể được sử dụng khác nhau ở nam giới và phụ nữ.
Đối với phụ nữ, cơ tam đầu, khu vực phía trên xương hông và đùi hoặc bụng được sử dụng để đo 3 vị trí. Đối với phép đo 7 vị trí ở phụ nữ, ngực, khu vực gần nách và khu vực bên dưới xương bả vai cũng được đo bổ sung.
Đối với nam giới, 3 vị trí là ngực, bụng và đùi, hoặc ngực, cơ tam đầu và khu vực bên dưới bàn chân. Đối với phép đo 7 vị trí ở nam giới, các khu vực gần nách và bên dưới xương bả vai cũng được đo.
- Ưu điểm: Thước cặp da có giá rất phải chăng, và các phép đo có thể được thực hiện nhanh chóng. Chúng có thể được sử dụng tại nhà.
- Nhược điểm: Phương pháp đòi hỏi phải thực hành và kiến thức giải phẫu cơ bản. Ngoài ra, một số người không thích bị chèn ép mỡ.
- Độ khả dụng: Thước đo có giá cả phải chăng và dễ dàng để mua trực tuyến.
- Độ chính xác: Kỹ năng của người thực hiện có thể thay đổi, ảnh hưởng đến độ chính xác. Sai số đo có thể dao động từ 3,5% - 5%.
2. Đo chu vi cơ thể
Hình dạng cơ thể thay đổi từ người này sang người khác và cho chúng ta biết các thông tin về chất béo trong cơ thể. Đo chu vi của các bộ phận nhất định trên cơ thể là một phương pháp ước tính chất béo đơn giản.
Đối với nam giới, thực hiện đo chu vi của cổ và eo. Đối với phụ nữ, thực hiện đo thêm chu vi của vòng hông.
- Ưu điểm: Phương pháp này dễ dàng thực hiện và giá cả phải chăng. Một băng đo linh hoạt và máy tính là tất cả những gì bạn cần. Những công cụ này có thể được sử dụng tại nhà và bạn có thể mang theo.
- Nhược điểm: Phương trình chu vi cơ thể có thể không chính xác cho tất cả mọi người do sự khác biệt về hình dạng cơ thể và phân phối chất béo.
- Tính khả dụng: Một băng đo linh hoạt có thể dễ dàng mua được và giá cả rất phải chăng.
- Độ chính xác: Độ chính xác có thể thay đổi lớn. Tỷ lệ lỗi có thể rất lớn từ 2,5 - 4,5% nhưng cũng có thể cao hơn nhiều.
3. Hấp thụ tia X năng lượng kép (DXA)
Đúng như tên gọi của phương pháp này, DXA sử dụng tia X của hai năng lượng khác nhau để ước tính tỷ lệ phần trăm mỡ cơ thể của bạn. Trong quá trình quét DXA, bạn cần nằm ngửa trong khoảng 10 phút khi tia X quét qua cơ thể bạn.
Lượng bức xạ từ quét DXA rất thấp. Nó tương đương với lượng bức xạ cơ thể bạ hấp thụ trong ba giờ với cuộc sống bình thường.
DXA cũng được sử dụng để đánh giá mật độ xương và cung cấp các thông tin chi tiết về xương, khối lượng nạc và mỡ ở các vùng cơ thể riêng biệt, bao gồm cánh tay, chân và thân.
- Ưu điểm: Phương pháp này cung cấp thông tin chính xác và chi tiết, bao gồm phân tích các vùng cơ thể khác nhau và mật độ xương.
- Nhược điểm: DXA thường không được sử dụng phổ biến, khá đắt và với những người nhạy cảm thì một lượng nhỏ phóng xạ của DXA cũng là một vấn đề.
- Tính khả dụng: DXA thường chỉ có sẵn trong các cơ sở y tế hoặc trung tâm nghiên cứu
- Độ chính xác: DXA cung cấp kết quả phù hợp hơn so với một số phương pháp khác. Tỷ lệ lỗi dao động từ 2,5% - 3,5%.
4. Cân thủy tĩnh
Phương pháp này còn được gọi là cân dưới nước hoặc đo thủy lực, ước tính thành phần cơ thể của bạn dựa trên mật độ của nó. Kỹ thuật này được thực hiện khi bạn chìm dưới nước sau khi thở ra càng nhiều không khí từ phổi càng tốt.
Bạn cũng được cân trong khi bạn ở trên mặt đất và lượng không khí còn lại trong phổi sau khi bạn thở ra được ước tính hoặc đo.
Tất cả các thông tin này được nhập vào các phương trình để xác định mật độ của cơ thể bạn. Mật độ cơ thể của bạn sau đó được sử dụng để dự đoán tỷ lệ phần trăm mỡ cơ thể của bạn.
- Ưu điểm: Chính xác và tương đối nhanh.
- Nhược điểm: Một số cá nhân khó có thể chìm hoàn toàn dưới nước. Phương pháp này đòi hỏi phải thở ra càng nhiều không khí càng tốt, sau đó nín thở dưới nước.
- Tính khả dụng: Cân thủy tĩnh thường chỉ có sẵn tại các trường đại học, cơ sở y tế hoặc cơ sở thể dục nhất định.
- Độ chính xác: Khi thử nghiệm được thực hiện hoàn hảo, lỗi của thiết bị này có thể thấp đến 2%.
5. Phép đo Bod pod
Tương tự như cân thủy tĩnh, phép đo này ước tính tỷ lệ phần trăm mỡ cơ thể của bạn dựa trên mật độ của cơ thể. Tuy nhiên, phương pháp này sử dụng không khí thay vì nước. Mối quan hệ giữa âm lượng và áp suất của không khí cho phép thiết bị này dự đoán mật độ cơ thể của bạn.
Bạn ngồi trong một buồng hình quả trứng trong vài phút trong khi áp suất của không khí bên trong buồng bị thay đổi. Để có được số đo chính xác, bạn cần mặc quần áo bó sát da hoặc mặc đồ tắm trong khi thử nghiệm.
- Ưu điểm: Phương pháp này chính xác và tương đối nhanh, và không cần phải chìm trong nước.
- Nhược điểm: Khá tốn kém
- Tính khả dụng: Phương pháp này thường chỉ có sẵn tại các trường đại học, cơ sở y tế hoặc các cơ sở thể dục nhất định.
- Độ chính xác: Độ chính xác rất tốt, với tỷ lệ lỗi 2-4%
6. Phân tích trở kháng điện sinh học (BIA)
Các thiết bị BIA phát hiện cách cơ thể bạn phản ứng với các dòng điện nhỏ. Điều này được thực hiện bằng cách đặt các điện cực trên da của bạn. Một số điện cực gửi dòng điện vào cơ thể bạn, trong khi những điện cực khác nhận được tín hiệu sau khi nó đi qua các mô cơ thể của bạn.
Dòng điện di chuyển qua cơ dễ dàng hơn chất béo do hàm lượng nước trong cơ cao hơn. Thiết bị BIA tự động nhập phản ứng của cơ thể bạn với dòng điện vào một phương trình dự đoán thành phần cơ thê của bạn .
Có nhiều thiết bị BIA khác nhau về chi phí, độ phức tạp và độ chính xác.
- Ưu điểm: BIA nhanh chóng và dễ dàng, và nhiều người dùng có thể mua thiết bị này.
- Nhược điểm: Độ chính xác rất khác nhau và có thể bị ảnh hưởng rất nhiều bởi lượng thức ăn và chất lỏng.
- Tính khả dụng: Mặc dù nhiều đơn vị có sẵn cho người tiêu dùng, những thiết bị này thường kém chính xác hơn các thiết bị đắt tiền được sử dụng tại các cơ sở y tế hoặc trung tâm nghiên cứu.
- Độ chính xác: Độ chính xác thay đổi, với tỷ lệ lỗi dao động từ 3,8% - 5% mỡ cơ thể nhưng có thể cao hơn hoặc thấp hơn tùy thuộc vào thiết bị được sử dụng.
7. Quang phổ sinh học (BIS)
BIS tương tự như BIA ở chỗ cả hai phương pháp đều đo phản ứng của cơ thể với dòng điện nhỏ. Các thiết bị BIS và BIA trông giống nhau nhưng sử dụng công nghệ khác nhau. BIS sử dụng số lượng dòng điện lớn hơn nhiều so với BIA, ngoài tần số cao và thấp, để dự đoán lượng chất lỏng cơ thể của bạn.
BIS cũng phân tích thông tin khác nhau và một số nhà nghiên cứu tin rằng BIS chính xác hơn BIA.
Tuy nhiên, tương tự như BIA, BIS sử dụng thông tin chất lỏng cơ thể mà nó thu thập để dự đoán thành phần cơ thể của bạn dựa trên các phương trình.
Độ chính xác của cả hai phương pháp này phụ thuộc vào mức độ tương tự của bạn với những người mà các phương trình này được phát triển.
- Ưu điểm: BIS có thể được thực hiện nhanh chóng và dễ dàng
- Nhược điểm: Không giống như BIA, các thiết bị BIS hiện không có sẵn trên thị trường
- Tính khả dụng: BIS thường chỉ có sẵn tại các trường đại học, cơ sở y tế hoặc cơ sở thể dục nhất định.
- Độ chính xác: BIS chính xác hơn các thiết bị BIA cấp độ người tiêu dùng nhưng có tỷ lệ lỗi tương tự với các mẫu BIA tiên tiến ( từ 3-5% mỡ cơ thể)
8. Chụp cắt lớp điện trở (EIM)
Chụp cắt lớp điện trở kháng là phương pháp thứ ba đo lường phản ứng của cơ thể bạn với dòng điện nhỏ. Tuy nhiên, trong khi BIA và BIS sử dụng dòng điện qua toàn bộ cơ thể bạn, EIM chỉ gửi dòng điện qua các vùng nhỏ hơn trên cơ thể bạn.
Gần đây, công nghệ này đã được sử dụng trong các thiết bị rẻ tiền có sẵn cho người tiêu dùng. Các thiết bị này được đặt trên các bộ phận khác nhau của cơ thể để ước tính lượng mỡ cơ thể của những khu vực cụ thể đó.
Bởi vì thiết bị này được đặt trực tiếp trên các vùng cơ thể cụ thể, nó có một số điểm tương đồng với calip da, mặc dù các công nghệ rất khác nhau.
- Ưu điểm: EIM được thực hiện nhanh chóng và dễ dàng
- Nhược điểm: Có rất ít thông tin về độ chính xác của các thiết bị này
- Tính khả dụng: Các thiết bị giá rẻ có sẵn trên thị trường
- Độ chính xác: Thông tin về độ chính xác của phương pháp này khá hạn chế, mặc dù một nghiên cứu đã báo cáo lỗi từ 2,5% - 3% so với DXA.
9. Máy quét cơ thể 3 chiều
Máy quét cơ thể 3D sử dụng cảm biến hồng ngoại để có cái nhìn chi tiết về hình dạng cơ thể của bạn. Các cảm biến tạo ra mô hình 3 chiều của cơ thể bạn. Đối với một số thiết bị, để thực hiện phép đo, bạn cần đứng trên một nền tảng xoay trong vài phút trong khi các cảm biến phát hiện hình dạng cơ thể của bạn. Các thiết bị khác sử dụng các cảm biến xoay quanh cơ thể bạn.
Phương trình của máy quét sau đó ước tính tỷ lệ phần trăm mỡ cơ thể của bạn dựa trên hình dạng cơ thể thu được. Theo cách này, máy quét cơ thể 3 chiều tương tự như đo chu vi. Tuy nhiên, một lượng thông tin lớn hơn được cung cấp bởi máy quét 3 chiều.
- Ưu điểm: Thực hiện quét cơ thể 3 chiều tương đối nhanh chóng và dễ dàng.
- Nhược điểm: Máy quét cơ thể 3 chiều không phổ biến
- Tính khả dụng: Một số thiết bị có sẵn trên thị trường cho người tiêu dùng nhưng hơi tốn kém.
- Độ chính xác: Một số máy quét 3 chiều có thể khá chính xác với sai số khoảng 4% mỡ cơ thể.
10. Mô hình nhiều ngăn (Tiêu chuẩn vàng)
Các mô hình nhiều ngăn được coi là phương pháp đánh giá thành phần cơ thể chính xác nhất. Những mô hình này chia cơ thể thành ba hoặc nhiều phần. Các đánh giá phổ biến nhất được gọi là mô hình 3 ngăn và 4 ngăn. Những mô hình này đòi hỏi nhiều xét nghiệm để có được ước tính về khối lượng cơ thể, thể tích cơ thể, lượng nước trong cơ thể và hàm lượng xương.
Ví dụ, cân thủy tĩnh hoặc ADP có thể cung cấp thông tin về khối lượng cơ thể, BIS hoặc BIA có thể cung cấp thông tin về lượng nước trong cơ thể và DXA có thể đo hàm lượng xương. Thông tin từ mỗi phương pháp này được kết hợp để xây dựng một bức tranh hoàn chỉnh hơn về cơ thể và có được tỷ lệ phần trăm mỡ cơ thể chính xác nhất.
- Ưu điểm: Đây là phương pháp chính xác nhất hiện có.
- Nhược điểm: Thường không có sẵn và đòi hỏi nhiều đánh giá khác nhau. Phương pháp này phức tạp hơn hầu hết các phương pháp khác.
- Tính khả dụng: Mô hình nhiều ngăn thường chỉ có sẵn trong các cơ sở y tế và các trung tâm nghiên cứu lớn
- Độ chính xác: Đây là phương pháp tốt nhất về độ chính xác. Tỷ lệ lỗi có thể dưới 1% mỡ cơ thể. Những mô hình này là tiêu chuẩn vàng để đo tỷ lệ mỡ cơ thể.
Quyết định phương pháp đánh giá tỷ lệ phần trăm mỡ cơ thể là tốt nhất đối với bạn không phải là dễ dàng. Dưới đây là một số câu hỏi có thể giúp bạn quyết định:
- Mục đích của việc đánh giá tỷ lệ phần trăm mỡ cơ thể của bạn là gì?
- Yếu tố quan trọng nhất là độ chính xác cao?
- Bạn muốn kiểm tra tỷ lệ phần trăm mỡ cơ thể của bạn trong khoảng bao lâu?
- Bạn có muốn phương pháp được thực hiện tại nhà?
- Giá cả quan trọng như thế nào?
Mặc dù các phương pháp này không có độ chính xác cao nhất, nhưng chúng có thể là lựa chọn tốt nhất cho bạn. Hầu hết các phương pháp có độ chính xác cao nhất không thể được thực hiện tại nhà. Hơn nữa, khi chúng được thực hiện tại trung tâm nghiên cứu thì chi phí thường khá đắt đỏ.
Nếu bạn muốn đánh giá chính xác hơn và sẵn sàng trả tiền để thực hiện, bạn có thể lựa chọn một phương pháp có độ chính xác tốt như cân thủy tĩnh, ADP hoặc DXA. Dù bạn sử dụng phương pháp nào, điều quan trọng là phải sử dụng cùng một phương pháp.
Hiện tại, Vinmec đang triển khai rất nhiều gói khám sức khỏe định kỳ phù hợp với từng độ tuổi, giới tính và nhu cầu riêng của khách hàng với chính sách giá rất ưu đãi, bao gồm:
- Gói khám sức khỏe tổng quát Work permit- cấp giấy phép lao động
- Gói khám sức khỏe tổng quát trẻ em
- Gói khám sức khỏe tổng quát tiêu chuẩn
- Gói khám sức khỏe tổng quát đặc biệt
- Gói khám sức khỏe tổng quát VIP
- Gói khám sức khỏe tổng quát kim cương
Ưu điểm của các gói khám sức khỏe của Vinmec là quý khách hàng sẽ được sàng lọc, tầm soát sức khỏe bởi hệ thống trang thiết bị hiện đại giúp hỗ trợ chuẩn đoán tốt nhất hiện nay như máy PET/CT, MRI, CT 640, hệ thống máy siêu âm tiên tiến hàng đầu thế giới, hệ thống labo xét nghiệm tiêu chuẩn quốc tế,... Sau khi khám tổng quát, nếu phát hiện các bệnh lý, quý khách hàng có thể sử dụng dịch vụ từ các chuyên khoa khác tại bệnh viện với chất lượng điều trị vượt trội.
Quý khách hàng có thể gọi đến hotline các bệnh viện hoặc đăng ký tư vấn trực tuyến với Vinmec TẠI ĐÂY.
Nguồn tham khảo: healthline.com
XEM THÊM:
- Tại sao nên khám sức khỏe định kỳ?
- Chất béo trans có nguy cơ gì với sức khỏe?
- Mối quan hệ giữa chất béo trans fat và cholesterol