Ở các quốc gia đang phát triển, khu công nghiệp tập trung là mấu chốt tạo nên sự đốt phá kinh tế và liên kết phát triển giữa các doanh nghiệp. Đây được đánh giá là mô hình có sức hút đầu tư ổn định, có khả năng chống chọi tốt với các khủng hoảng kinh tế - xã hội. Bài viết này cùng BIOGENCY tìm hiểu chi tiết hơn về đặc điểm của khu công nghiệp tập trung.
Khu công nghiệp tập trung là gì?
Khu công nghiệp tập trung là khu vực được quy hoạch và xây dựng để tập trung các hoạt động công nghiệp và sản xuất. Các cơ sở sản xuất công nghiệp này thường sử dụng chung cơ sở hạ tầng sản xuất; được hưởng một quy chế riêng, được ưu đãi về sử dụng đất, thuế quan; có khả năng hợp tác sản xuất cao; ứng dụng mạnh mẽ thành tựu khoa học - công nghệ vào sản xuất.
Khu công nghiệp tập trung cũng là nơi có các cơ sở sản xuất nòng cốt và các cơ sở sản xuất công nghiệp hỗ trợ. Các hình thức khác của khu công nghiệp là đặc khu kinh tế, khu công nghệ cao, khu chế xuất,…
>>> Xem thêm: Phương án xử lý Nitrat nước thải tập trung dành cho Khu công nghiệp
Đặc điểm chung của khu công nghiệp tập trung
Dựa vào những yêu cầu về điều kiện hình thành, các quy định trong quá trình hoạt động, khu công nghiệp tập trung sẽ có chung một số đặc điểm sau đây: Vị trí địa lý thuận lợi, không có dân cư sinh sống.
Vị trí khu công nghiệp tập trung thường đặt ở các vị trí chiến lược, thuận lợi để vận chuyển, lưu thông hàng hóa và liên hệ với bên ngoài như gần cảng biển, cửa khẩu, sân bay, đường giao thông lớn, đường cao tốc, các trung tâm kinh tế lớn,… Do đó khu vực đặt khu công nghiệp tập trung thường không có dân cư sinh sống.
- Quy hoạch và sắp xếp:
KCN tập trung được quy hoạch và tổ chức một cách hợp lý, với kế hoạch sắp xếp đất đai, cơ sở hạ tầng và khu vực sản xuất. Các khu vực trong KCN có thể được chia thành các khu vực như nhà xưởng, kho bãi, văn phòng, khu dịch vụ và khu công viên.
- Hạ tầng:
KCN tập trung được đầu tư và phát triển hạ tầng hoàn chỉnh để đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp. Điều này bao gồm hệ thống đường giao thông, cấp thoát nước, điện, viễn thông và các dịch vụ hỗ trợ khác. Hạ tầng đảm bảo việc vận hành hiệu quả của các doanh nghiệp trong KCN.
- Các ưu đãi về thuế và chính sách hỗ trợ:
KCN tập trung thường được hưởng các chính sách thuế ưu đãi và các chính sách hỗ trợ khác từ chính phủ hoặc các cơ quan quản lý địa phương. Điều này nhằm khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư và phát triển trong khu vực.
- Nguồn nhân lực:
KCN tập trung thu hút và tạo ra cơ hội việc làm cho người lao động trong khu vực. Điều này thường dẫn đến sự tích hợp và tăng cường nguồn nhân lực địa phương, bởi vì các công nhân và kỹ thuật viên có thể tìm được việc làm gần nơi cư trú của họ.
Yêu cầu xử lý nước thải của khu công nghiệp, khu công nghiệp tập trung
Theo thống kê của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính đến hết năm 2023, Việt Nam có 414 khu công nghiệp, trong đó có 4 khu chế xuất hay còn gọi là khu công nghiệp tập trung. Theo đó, khu công nghiệp trên cả nước mỗi năm phát sinh hơn 4,2 triệu tấn chất thải rắn, khoảng 550.000 tấn chất thải nguy hại.
Đặc biệt, nhiều khu công nghiệp trên cả nước chưa có hệ thống xử lý nước thải tập trung. Đồng thời hệ thống xử lý nước thải ở nhiều nơi hoạt động chưa cho hiệu quả triệt để, xả thải trực tiếp ra môi trường gây ô nhiễm nguồn nước, đất đai trầm trọng, ảnh hưởng đến đời sống các sinh vật, gây tác động đến sức khỏe của con người.
Các nguyên nhân dẫn đến tình trạng chưa đạt chuẩn về xử lý nước thải tập trung của nhiều khu công nghiệp có thể kể đến như hệ thống xử lý xuống cấp, lạc hậu, hiệu quả xử lý không cao, chưa ứng dụng kỹ thuật tiên tiến, nhất là với các loại nước thải có thành phần phức tạp và độc hại. Bên cạnh đó là sự thiếu hụt nhân lực có trình độ chuyên môn cao trong lĩnh vực quản lý và vận hành hệ thống xử lý nước thải.
Để khắc phục tình hình, đòi hỏi sự nỗ lực từ nhiều ban ngành, từ ý thức chấp hành của nhiều doanh nghiệp, kết hợp áp dụng công nghệ xử lý, lựa chọn phương pháp xử lý phù hợp, cho hiệu quả cao. Điển hình như việc kết hợp sử dụng men vi sinh vào quy trình xử lý nước thải là giải pháp an toàn, đơn giản cho hiệu quả cao lâu dài.
Như vậy, có thể thấy khu công nghiệp tập trung là mô hình có sức hút lớn hiện nay, mang lại thế mạnh cho các quốc gia đang phát triển. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển lớn mạnh của các khu công nghiệp là không ít thách thức, trong đó nổi bật là tình trạng xử lý nước thải đòi hỏi sự quan tâm đầu tư để khắc phục.
>>> Xem thêm: Một số yếu tố ảnh hưởng đến quá trình xử lý nước thải khu công nghiệp
