Các thiết bị điện tử như điện thoại di động, máy tính xách tay, máy tính bảng,… đều hoạt động dựa trên hàng triệu dòng code khác nhau. Code cho phép con người giao tiếp và vận hành những thiết bị này. Vậy cụ thể thì viết code là gì, coder là gì? Làm sao để biết cách viết code và tại sao chúng ta nên biết viết code? Hãy cùng tìm hiểu ở trong bài viết ngay dưới đây.
Viết code là gì?
Các thiết bị máy tính không thể giao tiếp trực tiếp với con người như những cuộc trò chuyện đời thường, vì vậy cần đến code để đóng vai trò như một thiết bị phiên dịch. Code chuyển đầu vào (yêu cầu) của con người thành những tin nhắn mà máy tính có thể hiểu được để thực hiện và phản hồi lại con người.
Ta có thể ví code như một loại ngôn ngữ để con người giao tiếp với máy tính, và viết code giống như việc tạo ra những bản hướng dẫn mô tả các thông tin, nhiệm vụ cần thiết để máy tính dựa trên đó thực hiện các thao tác nhất định. Ví dụ như hiển thị màn hình, khởi động một ứng dụng, reset máy, thay đổi font chữ,… tất cả đều dựa vào những dòng code.
Nói tóm lại, viết code là việc hướng dẫn cho máy biết các thao tác cần để thực hiện. Những ngôn ngữ lập trình cung cấp các quy tắc để con người có thể giao tiếp được với máy tính.
Tại sao nên học viết code?
Vậy lý do cần học viết code là gì? Liệu có phải chỉ vì những lời đồn thổi như “học IT lương nghìn đô”, “IT có thể nói là vua của mọi nghề”,… hay không? Thực chất, việc học code thậm chí còn có những tác động tích cực lên tâm lý và khả năng tư duy, bất kể người học đang theo đuổi hay làm việc ở ngành nghề nào đi chăng nữa.
Tiềm năng phát triển công việc
Viết code là một kỹ năng không thể thiếu cho những nhà phát triển phần mềm (software developer). Bên cạnh đó, đây cũng là một trong những ngành thiếu hụt nhân lực nên học viết code có thể giúp bất kỳ ai trở thành những developer tiềm năng trong tương lai.
Hơn nữa, việc hiểu biết về code có thể phần nào thể hiện được mình là một người am hiểu về công nghệ, có khả năng thích ứng tốt với những thiết bị tiên tiến. Với tốc độ phát triển của CNTT trong những năm gần đây thì chắc chắn những người am hiểu về code sẽ có đôi chút lợi thế so với những người “mù công nghệ” khác.
Và tất nhiên, một số ngành hot nhất hiện nay cũng đều cần phải thành thạo kỹ năng code. Trong đó có:
- Lập trình web.
- Lập trình game.
- Lập trình ứng dụng.
- Khoa học dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, IoT,…
Cải thiện khả năng tư duy logic
Học viết code có thể cải thiện đáng kể nhiều kĩ năng quan trọng như: research, tư duy logic, giải quyết vấn đề,… Một số ngành đặc thù đòi hỏi các developer phải ứng dụng nhiều thuật toán phức tạp và nặng về tính logic. Ngoài ra một kỹ năng quen thuộc của các developer là “search Google” vì khả năng của code và các ngôn ngữ lập trình gần như là vô hạn, nên một cá nhân riêng lẻ khó có thể mà nắm bắt được mọi kiến thức để xây dựng các phần mềm, ứng dụng. Do đó việc học viết code cũng có thể cải thiện đáng kể kĩ năng research, tìm kiếm thông tin.
Hơn nữa, một số ngành đang nổi hiện nay như khoa học dữ liệu cũng cần sự nhạy bén khi phân tích và làm việc với dữ liệu để tìm ra được những đặc trưng quan trọng, phục vụ cho các bài toán machine learning và nhiều ứng dụng khác.
Kĩ năng làm việc nhóm
Hầu hết các dự án liên quan đến lập trình đều cần phải có những nhóm lớn hợp tác với nhau. Vì vậy việc học code và viết code cũng có thể cải thiện khả năng làm việc nhóm và giao tiếp với những người khác.
Không có giới hạn về đối tượng học code
Việc học code không yêu cầu phải có bằng đại học, chỉ cần có đam mê, quyết tâm, một chiếc laptop và mạng internet thì bất cứ ai cũng có thể học code.
Ngoài ra, hiện nay cũng có rất nhiều nền tảng học code miễn phí 100%, được giảng dạy bởi nhiều developer hàng đầu bằng cả Tiếng Anh lẫn Tiếng Việt. Do đó việc học lập trình đang trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết!
Coder là gì?
Coder (lập trình viên) về cơ bản là những người sử dụng các ngôn ngữ lập trình để giao tiếp với máy tính và các phần mềm. Các coder viết code bằng ngôn ngữ lập trình để máy tính chuyển sang ngôn ngữ máy dựa theo một số quy tắc nhất định. Các ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất hiện nay gồm có Java, Python, C#, HTML, CSS, PHP hay JavaScript, được ứng dụng cho nhiều lĩnh vực khác nhau như lập trình web, ứng dụng hay phân tích dữ liệu.
Các coder không nhất thiết phải biết quá nhiều ngôn ngữ lập trình mà chỉ cần thành thạo những ngôn ngữ phù hợp nhất với lĩnh vực của mình.
>> Xem thêm: Top 12 các loại ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất hiện nay
Các vị trí coder
Đến đây chắc hẳn bạn đọc đã có những hiểu biết chung về viết code là gì. Tuy nhiên coder là một khái niệm rất chung chung, những lập trình viên thường chia ra nhiều vị trí tuỳ theo lĩnh vực và vai trò của mình.
Những người mới bắt đầu có thể tìm hiểu kĩ về từng vị trí và lựa chọn hướng đi phù hợp nhất với đam mê của mình. Có 9 vị trí coder phổ biến nhất hiện tại, gồm:
- Lập trình game.
- Lập trình phần mềm.
- Lập trình database.
- Lập trình web.
- Lập trình phần cứng hệ thống.
- Quản trị viên hệ thống mạng.
- Chuyên viên phân tích.
Những kỹ năng cần có của coder
Vậy những kĩ năng cần có để học code là gì? Những lập trình viên cần rất nhiều kĩ năng khác nhau để có thể thành công trên con đường mình đã chọn, chứ không chỉ đơn thuần là đam mê với máy tính và ngành CNTT. Dưới đây là một số kĩ năng quan trọng và đáng giá nhất với các coder.
Quyết tâm
Học code lập trình cần phải đầu tư nhiều thời gian và sự quyết tâm. Ngoài ra, việc viết mã code cũng cần có những kiến thức nhất định liên quan đến cấu trúc dữ liệu, thuật toán, tư duy logic hay toán rời rạc. Lượng kiến thức lớn này thường làm nản lòng những người mới nên sự quyết tâm là một yếu tố hàng đầu khi học viết code.
Logic
Việc lập trình đòi hỏi phải có sự logic trong từng đoạn code, dòng code hay chương trình. Phần mềm và ứng dụng máy tính đều được xây dựng dựa trên khoa học và toán học, do đó coder cần phải hiểu được những nguyên tắc logic nền tảng để viết code tốt hơn.
Khả năng tập trung
Các lập trình viên thường dành hàng chục giờ đồng hồ ngồi trước màn hình laptop trong môi trường làm việc căng thẳng. Vì vậy khả năng tập trung để hoàn thành dự án là vô cùng quan trọng, đồng thời còn giúp giảm thiểu sai sót trong code hoặc lỗi về mặt logic khi viết code.
Chú ý đến các chi tiết
Coder cần có kĩ năng để ý đến những chi tiết nhỏ để hạn chế tối đa các lỗi trong quá trình viết code. Đôi khi một lỗi đánh máy nhỏ, hoặc sơ suất xoá nhầm một dòng code nào đó cũng có thể làm sập cả một hệ thống có quy mô toàn cầu.
Trí nhớ tốt
Có rất nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau, mỗi ngôn ngữ lại có một bộ quy tắc, kí hiệu, cú pháp hay từ khoá khác nhau. Đôi khi sử dụng một ngôn ngữ là không đủ để hoàn thành cả một dự án, do đó các coder cần phải có trí nhớ tốt để phân biệt được những đặc điểm của từng loại ngôn ngữ trong quá trình viết code.
Cách học viết code online
Với sự tiến bộ không ngừng của CNTT, học viết code không chỉ dành cho những người mới mà cả những chuyên gia lập trình. Lấy ví dụ, Objective-C từng là một thành phần không thể thiếu cho hệ sinh thái Apple nhưng đã dần bị thay thế bởi sự ra đời của Swift vào năm 2017. Và tất nhiên, các developer trong lĩnh vực này chắc chắn phải chuyển sang học và sử dụng một ngôn ngữ mới như bất kỳ ai khác.
>> Tìm hiểu thêm: Assembly là gì? Tìm hiểu về ngôn ngữ lập trình Assembly
May mắn thay, internet chưa bao giờ thiếu tài liệu học viết code cả, đồng thời còn phù hợp với mọi đối tượng và mọi loại ngôn ngữ lập trình. Trong phần cuối cùng của bài viết, chúng ta sẽ cùng điểm qua một số nguồn học viết code và học lập trình online phổ biến nhất hiện nay.
Học trên YouTube
YouTube là một nguồn học viết code miễn phí trực quan, miễn phí và tự do về thời gian. Nền tảng này có rất nhiều kênh giảng dạy viết code chuyên nghiệp, nội dung phong phú từ lập trình web, lập trình phần mềm cho đến khoa học dữ liệu. Một số kênh tiếng Việt phổ biến có thể kể đến như K Team, Phạm Huy Hoàng,…
Bên cạnh đó, nguồn tài liệu tiếng Anh thậm chí còn phong phú hơn với những kênh lớn như freeCodeCamp hay Bro Code.
Học qua các website
Có nhiều website cung cấp tài liệu đọc thêm và thực hành lập trình miễn phí như W3School, freeCodeCamp hoặc BitDegree.org. Đặc biệt hơn, Python - một trong số những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất trên thế giới - cũng có hẳn một website để người học tự tham khảo tài liệu để luyện viết code là Python.org.
Học với các khoá học
Hiện nay có rất nhiều nền tảng giáo dục online, với chi phí đào tạo từ miễn phí cho đến khoảng 50-100 USD/1 khoá. Bên cạnh các website Việt Nam như codelearn hoặc howkteam, bạn đọc có thể tham khảo vô số khoá học lập trình trên những nền tảng uy tín như:
- Codecademy.
- Udemy.
- freeCodeCamp.
- Coursera,…
Không chỉ cung cấp những kiến thức quý giá kèm theo các bài tập thực hành hữu ích, người học còn có thể nhận được chứng chỉ sau khi hoàn thành khoá học để làm nổi bật thêm CV của mình.
Lời kết
Hy vọng bài viết trên đã giới thiệu đến bạn biết về viết code là gì và những kiến thức xung quanh. Nếu có thắc mắc hay đóng góp ý kiến, mời bạn để lại bình luận ở bài viết này. Vietnix xin chân thành cảm ơn bạn đã quan tâm.
