Cách trực tiếp và cách gián tiếp

Mục đích của bài học là giúp các em hiểu được các hình thức trực tiếp và gián tiếp của một người hoặc nhân vật.

MỘT. HƯỚNG DẪN TÌM MỤC

I. Ý nghĩa của trích dẫn

Mọi người thường trích dẫn khi nói hoặc viết. Trích dẫn là để chứng minh có sách, manh mối là bằng chứng. Dấu ngoặc kép làm cho ngôn ngữ giao tiếp trở nên đậm đà, cụ thể và thể hiện sự hiểu biết sâu sắc. Để chứng minh điều đó, người nói, người viết xin trích dẫn: Ví dụ:

Một con chim bồ câu kêu lên. Con này lúc nào cũng bay và kêu như bị ai đánh vào đuôi.

Bà Sâu nhanh lên.

“Chú của bạn là một con chim. Chim Ri là dì sao. Ngôi sao là một ngôi sao đen. Con sáo đen là me tu bao. Chú của bạn thế nào rồi…” (Dui Khan)

Ghi chú: Khi nói và viết cần trích dẫn phù hợp, đúng lúc, đúng chỗ và có nghệ thuật. Nếu sử dụng quá nhiều dấu ngoặc kép sẽ khiến người nghe cảm thấy khó chịu.

II. phân loại

Có hai cách trích dẫn lời nói hoặc ý nghĩa (lời nói bên trong) của một người hoặc nhân vật: trực tiếp và gián tiếp.

Trích dẫn trực tiếp là sự lặp lại nguyên văn lời nói hoặc suy nghĩ của một người hoặc một nhân vật; Lời dẫn trực tiếp được đặt trong dấu ngoặc kép. Ví dụ:

Tuy Hòa, thủ phủ của tỉnh Phú Yên, không phải là một thành phố lớn và rất dễ chịu. Tháp Chàm mang tên Nhạn Tháp sừng sững trên núi, báo hiệu ngay cho thành phố. Nhà thơ Trần Mỹ Ninh hôm trước có câu nói. Gió cũng đến từ biển. Nhà thơ Tân Dân đã đến đây 40 năm trước để viết bài thơ lục bát “Muôn tình trong mắt Phù Yên”. (Xuân Diệu)

Đọc đoạn trích truyện Lặng lẽ Sa Pa và trả lời câu hỏi.

1. Trong đoạn văn (a), phần in đậm là bài phát biểu của người anh hùng, được ngăn cách với phần trước bằng dấu hai chấm và đặt trong ngoặc kép.

2. Ở câu (b), phần in đậm là suy nghĩ của nhân vật, ngăn cách với phần trước bằng dấu hai chấm và đặt trong ngoặc kép.

3. Ở cả hai đoạn văn, có thể thay đổi vị trí giữa phần in đậm và phần trước bằng cách ngăn cách hai phần câu bằng dấu gạch ngang và dấu ngoặc kép.

+…Thấy chưa, bạn cũng không “thèm” nó là gì. – Tôi đã nói.

+ Khách đến bất ngờ, chắc không kịp quét dọn, không kịp gấp chăn chẳng hạn, – họa sĩ nghĩ.

Trích dẫn gián tiếp, tức là thuật lại lời nói hoặc suy nghĩ của một người hoặc nhân vật, có điều chỉnh cho phù hợp; Lời dẫn gián tiếp không đặt trong ngoặc kép.

Ví dụ:

Bao giờ cũng vậy, con người chỉ mong được sống ấm no, bình yên và hạnh phúc. Không đau khổ trong một cuộc bạo loạn, không bị ai chà đạp. Không đói rách áo rách, Bệnh tật uống thuốc trị. Trẻ em được giáo dục.

Độc lập và tự do là đắt giá. Nếu nhân dân chết đói, thất nghiệp, thất học, bị bóc lột… thì độc lập, tự do chẳng có nghĩa lý gì. Người coi tính mạng là trên hết, người coi miếng ăn là trời. Vì vậy, chúng ta phải phát triển sản xuất, làm giàu cho dân, cho nước mạnh lên, sản xuất là trên hết.

Để tránh lặp lại hai câu, người viết đã sử dụng cách dẫn gián tiếp.

• Không có gì quý hơn độc lập tự do. (Hồ Chí Minh)
• Mọi người thực sự có đạo đức. (Tục ngữ Trung Quốc)

Đọc đoạn văn trong SGK, trang 53 và trả lời câu hỏi.

1. Trong đoạn (a), phần in đậm là từ, vì nó đứng trước từ khuyên nên không được ngăn cách với phần đứng trước nó bằng bất kỳ dấu câu nào.

2. Ở câu (b), phần in đậm là ý nghĩ, vì có từ đứng trước, giữa phần in đậm và phần đứng trước nó là từ cho rằng; Có thể thay từ này vào vị trí của từ đó.

Xem thêm Phát triển từ vựng triết học trong lớp học

B. HƯỚNG DẪN ĐÀO TẠO

1. Bài tập này đặt ra hai yêu cầu.

• Khám phá những đoạn trích trong truyện ngắn “Lão Hạk” của Nam Kao.
• Cho biết đó là lời nói hay nghĩa, lời dẫn trực tiếp hay lời dẫn gián tiếp.

Trong đoạn trích dẫn, cả hai đoạn trích dẫn đều là lời dẫn trực tiếp;

• Trích dẫn trong đoạn (a) là: Ông già xấu xa! Tôi sống với anh ta như thế này, và anh ta cư xử với tôi như thế này? Đây là cách trích dẫn của ông Golden.
• Đoạn trích ở (b) là: Khu vườn thuộc về con trai tôi. Khi mộ mẹ còn sống, mẹ ra sức thắt lưng buộc bụng, dành dụm, chỉ mua được năm chục lạng bạc. Hồi đó cái gì cũng rẻ. Đây là lối suy nghĩ cũ của Huck.

2. Bài tập này yêu cầu học sinh viết một đoạn văn lập luận và dẫn chứng một ý kiến ​​theo hai cách trực tiếp và gián tiếp.

Để viết được một đoạn văn nghị luận liên quan đến một trong ba ý chính của SGK ở cả nội dung trực tiếp và gián tiếp, học sinh phải lựa chọn cách viết phù hợp. Đối với đoạn trích dẫn trực tiếp thì có thể trích dẫn toàn bộ, còn đối với đoạn trích dẫn gián tiếp thì cần thay đổi cho phù hợp với bài viết.

3. Bài tập này yêu cầu các em diễn giải lời nói của Ngô Nộn trong đoạn văn trích trong SGK, trang 55.

Vũ Nương bảo Lâm Phi nói với Trương rằng nếu chàng còn tình xưa thì lập một nhóm tẩy oan bên bờ sông, thắp đèn thần chiếu xuống nước rồi chàng sẽ quay về.